Wat is het doel van het spirituele pad?

Ik kreeg deze week drie boeken op de post… Twee van Quest Publishing, de Theosofische uitgeverij van de Amerikaanse afdeling van de Theosofische Vereniging en een van de auteur zelf. Alle drie gingen over wat je het ‘spirituele pad’ zou kunnen noemen. Twee zijn persoonlijke verslagen van mensen die met ‘de Vierde Weg’ van Gurdjieff bezig zijn, de derde was minder persoonlijk: een commentaar op de Mahatma Brieven, een klassiek theosofisch boek.

Van te voren had ik verwacht ze alle drie te waarderen. Dat was niet het geval. Bij het lezen van Patty de Llosa’s boek ‘The Practice of Presence: Five Paths for Daily Life‘ vroeg ik me steeds af waar ze het voor deed. Binnen het genre is het een goed boek, misschien een beetje schoolmeesterig. Ze beschrijft haar persoonlijke ervaring met de Vierde Weg van Gurdjieff, waarin ze is opgegroeid, de Alexander Techniek, Jungiaanse psychologie, T’ai Chi en meditatie en gebed.

Uit haar beschrijving krijg je een indruk van de kracht van elk van deze benaderingen. Maar ja – waarom je er aan zou beginnen, waar je naartoe werkt, dat was met niet duidelijk. Ik bleef na lezing achter met het gevoeld dat voor Patty het spirituele pad er om ging te proberen perfect te zijn en te leren om gaan met fysieke en emotionele energieën. Niet dat daar iets mis mee is, maar waarom zou je er aan beginnen?

In de theosofie is motivatie altijd een belangrijk punt. Dat komt, zoals Joy Mills in haar boek ‘Reflections on an Ageless Wisdom‘ (dat deze zomer uit komt) aan geeft, omdat motivatie – het waarom doe je iets – een van de dingen is die mee gaat van dit leven naar een volgend leven. Kortom: reïncarnatie.

Ik probeer altijd te schrijven over wat ik weet, maar motivatie is moeilijk je vinger op leggen. Waarom doe je wat je doet? Wat is je doel? De basis van het spirituele pad is voor mij per definitie niet egoïstisch. Niet dat ik Patty ervan beschuldig egoïstisch te zijn trouwens. Ze is duidelijk een toegewijde moeder en ze heeft haar hele leven mensen les gegeven. Maar perfectie en liefde zijn heel verschillende dingen.

Dat brengt me bij het derde boek dat ik deze week las. In ‘The Masters Speak‘ integreert Sy Ginsburg theosofie en Gurdjieff met behulp van de leringen van Sri Madhava Ashish. Madhava Ashish’ centrale benadering is die van de Bodhisattva, het pad van liefde voor de hele mensheid.

In de theosofische benadering zijn er minstens twee paden naar Verlichting: een dat gericht is op verlichting voor jezelf, de ander gericht op verlichting voor alle bewuste (sentient) wezens. Het ene pad leidt tot eeuwige rust, het ander naar eeuwige zelfopoffering om zoveel mogelijk mensen en bewustzijns-kernen als mogelijk te kunnen helpen.

Dit is een klassiek Mahayana Boeddhistisch onderscheid. Het Mahayana Boeddhisme maakt onderscheid tussen het Bodhisattva pad en het Hinayana pad. Dit moet niet met Theravada verward worden overigens, want het gaat niet om de vraag bij welke spirituele traditie je hoort. Het gaat om je motivatie, met andere woorden: waar doe je het voor?

Die vraag kan ieder van ons zich alleen zelf stellen en voor zichzelf beantwoorden. Wat willen we er uit halen? Wat is ons doel? Gaat het ons om spirituele ontwikkeling, om beter in de maatschappij te functioneren, gelukkiger te worden, Verlichting te bereiken en de cyclus van wedergeboorte los te kunnen laten, of gaat het ons echt om het ontwikkelen van wijsheid en inzicht om bij te dragen aan het voorkomen dat de mensheid dieper in de problemen komt dan ze al is?

Die laatste optie is het Bodhisattva pad, het pad waar de Theosofische meesters de Theosofische Vereniging voor opgericht hebben, maar het is in sommige opzichte niet een heel vrolijk pad. De basis is dat je een van de stille weldoeners van de mensheid wordt, zonder hoop op rijkdom of glorie. De enige beloning is een heleboel werk, je eigen innerlijke demonen onder ogen zien en daarnaast de dieptes van menselijke wanhoop.

Nu is dat precies wat Patty deed – de eerste helft althans. Ze gebruikte de Jungiaanse psychologie om haar innerlijke demonen te onderkennen. Het gaat me niet om de technieken. Ik zal nooit ontkennen dat deze technieken erg waardevol kunnen zijn op het spirituele pad. Zoals gezegd: het gaat me om de motivatie… waarom?

Die belangrijke vraag kan iedereen alleen voor zichzelf beantwoorden – en niet hieronder in de reacties graag: Wat is je primaire motief? De vraag zal steeds terug komen in je spirituele groei.

Ik ben die vraag de laatste tijd veel tegen gekomen. Motivatie heeft lagen en aspecten – het is niet eendimensionaal. Bij het onder ogen zien van mijn motieven wordt het heel duidelijk dat motivatie invloed heeft op hoe we de wereld zien. Als je erkenning wil, wordt het niet krijgen van erkenning een probleem. Als je rijkdom wilt, is het moeilijk om met armoede om te gaan. Elke dagelijkse motivatie wordt een vraag aan het universum: sta me alsjeblieft toe om …

Het rustige van het ideaal van een zegen worden voor alle bewuste wezens is dat het de vraag aan het universum totaal transformeert. Het staat je toe te vragen: Wat heeft U nodig dat ik doe om de beste hulp voor de mensheid mogelijk te worden? En wat het universum ook antwoord is prima en het werk kan beginnen.

54 gedachten aan “Wat is het doel van het spirituele pad?”

  1. Is het zoeken naar een motief, en dan nog wel het juiste, ingebed in de natuur? Bouwen vogels een nest met een motief? In de Indische traditie is men gemotiveerd om te doen wat van hen maatschappelijk wordt geacht en alles te doen om een goede volgende incarnatie te betrachten, steeds met een blik gericht op de credits van het karma. Spirituele oefeningen zelfs met een “juist” motief als trigger leiden naar nergens. Wij als mensen hebben inderdaad de neiging om de natuur te willen verbeteren, is het niet met cultuur dan is het met religie. Als we inzien dat de mens van nature ok is dan verdwijnt vanzelf de complexe drang om alles te willen verbeteren en te willen spiritualiseren. En dat we dat niet willen of kunnen inzien komt omdat we zo ingesteld zijn dat we geen genoegen nemen met de werkelijkheid: dat wat is, en gedurig en met een sacrale kracht verder werken aan het scheppen van de illusie.

    1. Hoi Francois,

      Het probleem met bovenstaande is dat we altijd motieven hebben om dingen te doen – of we nu in karma geloven of niet.

  2. Ik vind dat je gelijk hebt Francois. We nemen geen genoegen met de werkelijkheid. De emotie is niet het probleem, maar de weerstand ertegen.
    Jean-Pierre Gomez zei:” If you still haven’t found what you are looking for, it is simply because you’re still looking for it”. Of zoals Boeddha het zo mooi zei:” er is geen weg naar geluk, GELUK is de weg”.
    Annelies

  3. Motivatie is inderdaad een heel belangrijke zaak bij het volgen van een spirituele weg. Motivatie lijkt ook bepalend te zijn voor de werking van karma en dus uiteindelijk reïncarnatie.
    Ik ben het ermee eens, dat de basis van het spirituele pad per definitie niet egoïstisch is. Maar zoals je zegt: “De vraag zal steeds terug komen in je spirituele groei”. Met deze vraag blijf je inderdaad worstelen. Als persoonlijkheid móet je een motivatie hebben om iets te doen. Kan de persoonlijkheid uitstijgen boven zijn eigen zelf?

    De motivatie om perfect te zijn als persoonlijke mens kan een stap zijn in de eigen ontwikkeling. Perfect zijn als persoonlijke mens is nu eenmaal niet mogelijk, maar als je deze ervaring nog moet doormaken, is dat an sich niet slecht. Het is zo, dat slechts een handvol mensen in dit leven het einddoel van de spirituele weg, of tenminste de fase, dat een volgende incarnatie niet meer noodzakelijk is, kan bereiken. Daarom kan je ook niet eisen, dat iedereen, die een spirituele weg volgt, meteen de juiste motivatie heeft. Bovendien is “spirituele weg” een begrip dat aan sterke inflatie onderhevig is, en dus ook de motivatie.

    In de literatuur van de Theosofie wordt gesproken over een “Volmaakt mens” of een “Boeddha” worden of over het vrijkomen van her rad van geboorte en dood. Is dat niet egoïstisch? Als je het echter uitlegt als “een Volmaakt Mens te worden om de mensheid beter te kunnen helpen” dan klinkt het vriendelijker, maar blijft het dan niet egoïstisch?

    “Gaat het ons om spirituele ontwikkeling, om beter in de maatschappij te functioneren, … voorkomen dat de mensheid dieper in de problemen komt dan ze al is”.: ik denk dat het in feite helemaal niets uitmaakt. Belangrijk is om een begin te maken, “een” motivatie te hebben, dan groeit het vanzelf verder, als het goed is.

    Ik vind daarbij persoonlijk de leuze “Begin bij je zelf” of beter: “Ken uzelf” erg belangrijk. Als je dat echt uitvoert zie je wat je diepste beweegredenen zijn om zaken te doen. Dan ga je steeds meer afstand nemen van jezelf. Dan word je een niet-ik. Slechts dán kan de motivatie niet egoïstisch worden, omdat er dan geen persoonlijkheid meer is om die te hebben. En als je dan uiteindelijk de Stem van de Stilte hoort maak je de keuze tussen het Bodhisattva pad en het Hinayana pad. Dan pas, denk ik. En dan is het niet meer een kwestie van motivatie lijkt me, maar is het veeleer een keuze, die voortkomt uit je Eigen Aard.
    Dan geldt inderdaad de laatste alinea van jouw tekst Katinka.

    Francois: Je zegt dat we moeten inzien dat de mens van nature ok is? Nou dat kan ik niet beamen. Dan sluit je m.i. de ogen voor de vele zichtbare en nog veel grotere onzichtbare ellende, die er in de wereld is. Ik denk verder dat we als mens nooit stilstaan en dat er slechts een keuze is tussen 2 wegen: een spiraal naar boven of naar beneden. Het pad ben je zelf. En als je niets kiest dan sta je op de spiraal naar beneden.
    Mijn motivatie voor het begin van mijn spiritueel pad was dat ik als mens “misschien” op aarde was met een bepaald doel, een bepaalde verantwoordelijkheid. Ik was bang, dat mijn leven voorbij zou gaan en dat ik op mijn sterfbed tot de conclusie zou moeten komen, dat ik verzuimd had te doen, wat ik had moeten doen. Het was dus zaak, om hier over na te denken en eventueel actie te nemen en niet later, als het daarvoor te laat was.

  4. ik heb ook gezocht naar een motivatie voor spiritualiteit, maar het enige wat ik ervan kan ontdekken is een lege ruimte, en dat alles wat bestaat is uiteindelijk een speelbal van de tijd en gaat ook weer voorbij, het een welliswaar iets eerder dan het ander, maar toch. Het zoeken naar een motivatie kan ook gerekend worden tot onbelangrijk persoonlijk egoisme. Wat heeft de natuur nodig te denken en te zorgen als alles al vanzelf gaat. Het ingrijpen van de mens maakt hem alleen nog maar ongelukkiger en niet persee bewuster. Uiteindelijk moeten we het bewustzijn van de hele mensheid controleren op en met chemicalien, en daar gaan we aan kapot zodra onze voortplanting het begeeft. Dat is het einde van de mensheid, en of er dan boddhisvattas zijn of rustende geesten dat maakt nix uit. Feit blijft dat de tijd het lot controleert en niet het lot de tijd, en daaraan zijn we op aarde onderhevig, motivaties kunnen het beste afwezig zijn om het leven het langst te laten voortduren. Het doel van de natuur is in de winter dood te gaan en in de lente weer te gaan groeien, wat zijn wij als mens meer dan dat we overleven hooguit 70 of 80 winters en dan is het voorbij. Spirituele motivatie kan evengoed sterven als doden zijn, en eigenlijk is het allebei, zodra we zelf steven doden we niet meer en zodra we zelf doden sterven we later. Dit is het complete dilemma van het leven die er altijd zal zijn. Bodhisvatta is alleen maar een mooi woord voor opoffering, maar wie offert er nou eigenlijk nog tegenwoordig? We zijn bijna in waterman beland en waterman kan echt wel eens extreem koud en egoistisch zijn.

  5. Volgens mij moet je niet zoeken naar een motivatie, maar handelt de mens altijd vanuit een motivatie. De motivatie is er dus altijd, maar je kan je wel afvragen wat die motivatie dan is.
    Het ingrijpen van de mens maakt hem inderdaad ongelukkiger, maar kan hij dan anders?
    De mens kan vanuit zijn huidige bewustzijn niet meer offeren. Waarom zou hij offeren als zijn enige verlangen is te streven naar eigen voordeel voor zichzelf en/of voor zijn groep?
    Om te kunnen offeren heb je het inzicht nodig van wat de mens, als persoonlijkheid, werkelijk is (“mens, ken uzelf”) en een bewustzijn, dat een ruimere blik toelaat. Dat is bij 99% van de mensen niet het geval.
    Het pleiten voor een echte spirituele weg is daarom een zeer ondankbare taak. Men weet het zoveel beter en denkt, dat het daarom gaat.

  6. wanneer ik schreef dat ik er van uit ging dat de mens ok is beste Lucas, wilde ik eigenlijk wijzen op het feit dat de mens ook echt ok is, en dat diegene die iets anders geloven vertrekken van het idee dat alles moet zijn zoals zij geloven dat alles er moet uitzien, ttz perfect. Het is juist Krishna uit de Bhagavad Gita die ons erop wijst dat zelfs het ‘niet-perfecte’ ook perfect is. Ook Moeder Kali toont ons dergelijk beeld. Armoede en alle ander leed in de wereld is geschapen door de dimensie van de Stilte, of zoals anderen het willen noemen: God.
    Natuurlijk is het anderzijds onze plicht om anderen te helpen en bij te staan op de weg naar een betere en leefbaardere wereld, maar dat is niet in tegenspraak met de zienswijze dat we als mens ok zijn.
    Als spirituele mens trachten we het Hof van Eden herop te bouwen maar dat is volgens mij een idealistische droom die niet beantwoord aan de realiteit.

    Wij zijn geen mensen met spirituele ervaringen,
    maar spirituele wezens met een menselijke ervaring. Als we het op deze manier bekijken ziet de wereld er helemaal anders uit.

  7. Lucas, ik heb een vraag aan jou…Je zegt dat mensen niet kunnen offeren, maar kan jij dat wel dan? ik probeer het in mn dagelijks leven tenminste nog, en idd om voordeel voor mij en mijn groep te verkrijgen, is daar iets mis mee dan?
    Spiritualiteit is niet slechts een mentale en onpersoonlijke goddelijke bezigheid. Het is werkelijk en bewerkelijk en het hoort bij de aarde en de Godin van de aarde die onze moeder is. Spiritualiteit is niet iets vaags dat verwikkeld is in allerlei vraagstellingen en bewoordingen, het is allereerst werken met de aarde en de geesten die hier wonen. Daaraan te offeren lijkt me niet al te overbodig in de moeilijke tijd. Wat is volgens jouw dan ” echt” aan een spirituele weg en wat is er ” onecht” aan? Die laatste dingen zeggen me namelijk helemaal niets.

  8. Francois,
    De mens leeft vanuit zijn bewustzijn in deze realiteit. Maar dat bewustzijn is dof en de realiteit, zoals hij die ziet, is zijn geschapen illusie.
    Elk mens leeft vanuit zijn karakter en beïnvloed door zijn omgeving en de maatschappij, tracht hij voor zichzelf het leven zoals hij zich dat voorstelt zo goed mogelijk te leven. In die zin is hij ok. En te trachten om als natuurgeboren mens “beter” te zijn of de wereld tot een beter (of zelfs “perfect?”) oord te maken is totaal zinloos en maakt het alleen maar erger.
    Daar gaat het dus niet om.
    De natuur is geschapen door God en heeft zijn eigen wetten. De mens is een wezen met een vrije wil en hoe de wereld eruit ziet is voornamelijk het gevolg van zijn werken en van de reactie daarop van die natuur en niet omdat die God dat zo wil. Als je het resultaat ziet kan je alleen maar zeggen, dat dit niet OK is en de mensheid als geheel dus ook “niet OK”.
    De mensheid evolueert tot een Hoger wezen en dat is een langzame gang en dat gaat inderdaad “vanzelf”. De natuur (ik bedoel dit ruim) corrigeert altijd waar nodig en dat zal nu ook gebeuren.

    Er is in talrijke literatuur aangegeven, dat er ook een directere weg van evolutie mogelijk is voor de mens. En dat is géén cultuur of zichzelf perfect maken of iets dergelijks. Maar het is ruimte geven aan iets Goddelijks, dat in de val van de mens achtergebleven is in zijn hart. Dat Goddelijke wordt genoemd de Roos des harten, de Stem van de Stilte, de Zoon, etc.
    Het is een meewerken mét God aan de evolutie van de mens. Daartoe moet hij zichzelf leren kennen en zoals Blavatsky dat zegt gaan vanuit de hal van Onwetendheid door de hal van Lering naar de hal van Wijsheid. Dat is nog slechts het begin van een weg die tot in het Oneindige gaat en die nooit eindigt.
    Maar, zoals ik al zei zijn de meeste mensen hier niet aan toe en leven ze nog in de hal van onwetendheid. Ze zijn daar tevreden mee en dat is goed. Ze zijn OK.

  9. Het is goed te trachten je te offeren voor je medemens en voor jouw groep. Je kan echter nog andere graden van opoffering onderscheiden, die minder egoïstisch zijn.
    De definitie van spiritualiteit is volgens Wikipedia: “Spiritualiteit heeft in de breedste zin te maken met zaken die de geest (Latijn spiritus) betreffen. Het woord wordt op vele manieren gebruikt en kan te maken hebben met religie of bovennatuurlijke krachten, maar de nadruk ligt op de persoonlijke innerlijke ervaring.”
    Spiritualiteit, zoals bijvoorbeeld de Theosofische vereniging definieert (tenminste ik neem aan dat dat zo is want ik ben geen theosoof) vergt de totale inzet van de persoonlijkheid en zelfs nog meer. Ik noem dat “echte” spiritualiteit, maar dat is gevaarlijk, omdat tegenwoordig zelfs een lid van de katholieke kerk (slechts een voorbeeld) denkt dat hij spiritueel bezig is.

    1. De Theosofische Vereniging definieert helemaal niets, want we zijn vrij te vinden wat we willen.

      Ik ben met je eens dat spiritualiteit de totale inzet van de persoonlijkheid vergt.

  10. Lucas, een lid van de katholieke kerk kan echt wel een enorm spiritueel mens zijn, professor van Vledder, de theosoof die jarenlang docent esotherie is geweest aan de universiteit leiden is heeft het zelfs tot bischop geschopt, het maakt voor spirituele mensen niets uit waar je lid van bent als je maar je hart volgt, spiritualiteit heeft juist niet alleen te maken met zaken die de geest betreft. en als je het hebt over een minder egoistische manier van opoffering dan kan je je net zo goed verschuilen achter het feit dat Jezus het offer voor ons allemaal al heeft volbracht en dat wij daarom lekker kunnen doen wat we zelf willen, het is echt een heel slap excuus.
    Je ego heb je niet voor niets namelijk, ieder mens die leeft heeft een ego en dient dat ook te gebruiken om volwassen te worden, een ego hebben is iets anders dan egoisme of egocentrisme, het is eerder een gezonde eigenschap van je derde chakra die de dingen regelmatig over je leven verdeeld. Als iemand zijn spiritualiteit niet stevig op de aarde grond dan wordt het al snel een zweverige toestand die enorm uit balans is en daar heeft die niets aan en anderen ook niet.

    1. Wim van Vledder is bisschop van de Vrij Katholieke Kerk, dat is een kerk die helemaal niets meer met Rome te maken heeft (wel met apostolische successie overigens).

      Verder ben ik het helemaal met je eens overigens. Ook in de Katholieke Kerk zijn spirituele en goede mensen aanwezig.

  11. Ik ben het er ook wel mee eens, dat er in de Katholieke Kerk spritituele mensen zijn, maar ik bedoelde dat er veel katholieken zijn, die soms eens naar een mis gaan en soms biechten en dan zeggen dat ze daarmee spiritueel bezig zijn. Ik heb helemaal niets tegen de katholicisme, want sommige mensen hebben dit juist nodig.

  12. Denk, denk, denk, denk…
    Vraag je je dan nooit af, Katinka, wat dat denken is?
    Eén en al omzwervingen door het brein schotel je ons voor, terwijl dat denken zelf de illusie is.
    Nou ja, er is ook niet echt een andere weg om dat denken te doorzien dan jezelf er helemaal gek mee maken.
    Maar kan je nou niet iets van introspectie vertonen en eens gaan denken óver je denken? Wat dat is en hoe dat werkt?

    Hebben al die theosofen dan helemaal niet door dat daar de clou zit?

    Mens ken uzelve… dat betekent niet dat jij jouzelf moet kennen! Het is al een verbazingwekkend fenomeen op zich dat dat in onze hoog geindividualiseerde actualiteit serieus zo wordt opgevat.
    Het is een hoofdletter: Mens, ken uzelve. Kijk om je heen en in jezelf en zie wat de mens is.
    De geschiedenis van het denken is de geschiedenis van de mens. Een mens is wat/ie denkt dat/ie is, en leeft dus in onbewustheid, in illusie.
    We stammen allemaal van elkaar af, dat is een feit, en het is ongelooflijk hoe we ons alleen al van dat feit niet bewust zijn. Ondanks dat genen zo ontzettend ín zijn, wil het niet tot het koppie doordringen dat we dus die hele geschiedenis in ons hebben.
    Dat maakt ook onze motieven, want we worden gedreven door alles wat al in ons is, al dat denken om te overleven van onze voorouders.
    Ik moet er niet aan denken wat mijn voorgangers kunnen hebben uitgespookt dat ik er nu ben. Ze hebben zich in ieder geval niet bijzonder opgeofferd: ze hebben zich op zijn minst lekker voortgeplant.

    1. Tja, het denken is inderdaad een illusie, maar het is wel het enige instrument dat we hebben. We zullen het ermee moeten doen.

  13. Ik bedacht me nog dat je via een motivatie altijd streeft naar een resultaat, dat al of niet gehaald wordt. Basis van motivatie is altijd een beeld. Als dat beeld door het denken gevormd is dan is dit een illusie. Het denken kan nooit boven zichzelf uitstijgen. Als het beeld echter komt vanuit een visioen , vanuit de Stilte, kan dit boven het denken uitstijgen. Dan kan dit beeld de illusie overstijgen.

    Pas als de leerling het pad zélf geworden is, zoals dat door Blavatsky genoemd wordt, is motivatie niet meer belangrijk.
    Dat is wel makkelijker gezegd dan gedaan, of niet? Heeft iemand daar een idee over?

  14. Persoonlijk hou ik meer van de Oosterse kijk op het Leven. De Tao verwoord de diepste gevoelens heel goed…

    ‘Wie het weet, praat er niet over.
    Wie er over praat, weet het niet.’

    ‘Mijn woorden zijn heel gemakkelijk te begrijpen.
    Ze zijn ook heel gemakkelijk uit te voeren.
    Toch is er geen mens die ze echt begrijpt of in de praktijk brengt.
    Mijn woorden zijn vanaf het oude begin en mijn daden dienen.
    Omdat mensen dit niet begrijpen, kennen ze me niet.
    Degenen die mij beschadigen, worden geroemd.
    Daarom ziet de wijze eruit als een landloper.
    en draagt hij het juweel in zijn hart.’ uit de Tao Te Tjing

    De Tao rijst inderdaad op vanuit de stilte. Als het bewustzijn een eigenschap zou zijn van de ‘Stof’, dan was ze bij wijze van spreken al lang onder de microscoop ontdekt.

  15. Lucas, alle beelden ontstaan uit het denken.
    Ook visioenen. Of je moet een niet-denkend schepsel weten dat ook beelden maakt.
    Misschien kun jij je visioenen delen met ons andere zielige denkers.

  16. Je kan het denken aanwenden tot een creatief scheppende kracht waarmee je andere nuttige instrumenten en mechanismen kunt maken, dat is ook waar iedereen zo druk mee bezig is in de maatschappij. De functie van de wijze is waarden en uitgangspunten voor de toekomst te maken, dat doe je door te denken. Dingen be-denken waar anderen wat aan hebben.

  17. Het denken kan nooit boven zichzelf uitstijgen. De waarden en uitgangspunten voor de toekomst van de wijze zoals genoemd, komen niet uit het denken voort, want het denken alleen kan geen nieuwe dingen voortbrengen, maar kan alleen voortredeneren op basis van wat het al weet, kan zichzelf niet overstijgen. De Tao, zoals hierboven aangehaald, is geen resultaat van denken. Ook Einstein zei :”Het denken kan alleen voortbouwen op wat het weet en kan bewijzen. Er komt een punt, waarop het denken een sprong neemt – noem dit intuitie of wat ge maar wilt – en het belandt dan op een hoger gebied van kennis. Maar nimmer kan het bewijzen hoe het daar gekomen is. Bij alle grote ontdekkingen is zo’n sprong te pas gekomen.

    Een visioen is zo’n proces. Van een visioen houd je een beeld over, dat het denken kan begrijpen. Daar komt inderdaad het denken weer om de hoek kijken. Hier is echter iets merkwaardigs aan de hand. Beelden kan je aan anderen overdragen door deze te beschrijven in woorden, die iedereen begrijpt. Als je het bijvoorbeeld over een stoel hebt weet iedereen wat daarmee bedoeld wordt. In een visioen kan het begrip stoel echter een heel andere inhoud krijgen. En als je dan het visioen aan iemand anders vertelt, gebruik makend van het woord stoel, dan kan de andere toch niet begrijpen wat je bedoelt. Omdat een visioen het alledaagse overstijgt schieten alle woorden of omschrijvingen meestal tekort om het uit te leggen. Een visioen komt plots en duurt misschien een paar seconden, maar is zo duidelijk en zo overweldigend, dat je door het visioen meestal veranderd bent en nooit meer dezelfde zal zijn als van voor het visioen.
    Ik, mede zielige denker, heb visioenen mogen ontvangen, waar ik dankbaar voor ben. Je kan het wel hebben over de inhoud van een visioen en wat dit kan betekenen, maar dit over te dragen aan anderen, die daar verder niets mee kunnen of willen doen, heeft totaal geen zin.

  18. Denken en visioenen ontstaan allebei in de hersenen? (of komen daarin tot uiting) De vraag wordt nu: waar is het punt dat het bewustzijn met de materie samensmelt? Je kan het van 2 kanten uit beredeneren, vanuit de kant van het bewustzijn en vanuit de kant van de stof (materie). Het denken en de denkstof, resultaat van het denken, in de yoga, wordt beschouwd als een zintuig, net als de andere zintuigen. Op lichamelijk niveau is denken slechts een chemisch proces wat een reactie voortbrengt, afhankelijk van vetten en eiwitten en receptoren en andere stofjes. Het nadenken hierover is maar een klein deel van de realiteit, vergelijk hexagram 20 ” het schouwen” uit de itjing. Je zou kunnen stellen dat de denkwereld het resultaat is van bewustzijn en de ervaringswereld het resultaat van de stof. Als ik terugkom op wat Lucas zegt kan je stellen dat er meerdere dimensies bestaan waarin je met je bewustzijn kunt vertoeven, de raakvlakken tussen de dimensies zijn inderdaad visionair. Castaneda noemt dit het dromen en het sluipen. Het zijn 2 manieren voor realisatie die bij elkaar horen en niet zonder elkaar kunnen.

  19. Vertrek je vanuit het idee dat het denken ontstaat in de hersenen? Als ik juist geïnformeerd ben plaatsen ze in Japan het denken in de buik…
    Volgens sommigen denken we dan weer met gans ons lichaam. Iedere cel beschikt dan over denkkwaliteiten.
    Volgens mij bouw je je stelling op op typisch materiële fundamenten. De materie is niet verschillend van het bewustzijn, ze zijn beiden zoals water en waterdamp, alleen de trilling is anders. In de moderne wetenschap hebben ze die twee aspecten onterecht tegenover elkaar geplaatst, in de oosterse manier van denken kent men die polariteit niet. In het Schouwen, waarover je ook schrijft, plaatst de kern van de mens zich buiten de materie en het denken, de zogenaamde transcenderende dimensie van de mens, de plaats van de Getuige. De realiteit is simpel en eenvoudig en hoef je niet zo ingewikkeld te maken. Volgens Ulrich Libbrecht, de bekende sinoloog, zijn ingewikkelde filosofieën omtrent de waarheid ver verwijdert van de waarheid. Dat is ook mijn standpunt.

  20. Francois, bedankt voor je uitleg, ik heb zelf vaak ook het idee dat de ziekte schizofrenie een stofwisselingsziekte is en geen hersenziekte, maar de bewijzen daarvoor zijn er niet of ontbreken vooralsnog. Het is idd mogelijk met behulp van voeding je denken te reguleren, ik heb bij mezelf vaak gemerkt dat ik erg helderziend dreig te worden als ik een tijdje geen vlees eet, daarom eet ik regelmatig vlees hoewel ik het zonde vind van de dieren. Als ik niet regelmatig vlees eet kan ik niet goed meer nadenken, hoe erg het ook is, het is zo. Als ik niet af en toe dieren eet zou ik zelf ziek worden. Vandaar dat ik ook steeds zoek naar de oorsprong van het leven, het gaat mij erom dat het denken leeft op de materie, het denken is een verterend vuur wat letterlijk brandt op voeding. Mede daarom is het interessant te weten hoe dat werkt, de verschillen in voeding maken het leven gevarieerd. In de wintireligie geloofd men dat de geesten die bij iemand wonen met je mee eten als er een stukje eten van je bord op de grond valt, vandaar dat surinamers het eten dat naast je bord valt even op de grond laten liggen voor de vooroudergeesten en niet direct oprapen en schoonmaken, ze maken het wel schoon, maar later, om de geesten ook voeding te gunnen. Het is voor een westerling erg vreemd als je dat hoort, maar het is een idee van bezieling van geesten, mensen en materie. De werkelijkheid is niet iets vaststaands, maar dat is de wetenschap ook niet.

  21. Reshad Feild die ons zijn ontdekking van het soefisme liet zien in zijn verschillende boeken, vertelt hoe zijn Turkse leraar het vlees eten ook prefereerde boven vegetarisme, juist omdat hij overtuigd was dat god’s schepping perfect is. Ook in de indische ayurveda wordt vlees niet geweerd.
    We zijn vertegenwoordigers van de spiritualiteit die gemaakt zijn om mens te worden, we ademen materie in en consumeren materie om de gelijke ervan te worden. De amerikaanse indianen vertellen terloops dat de aarde al verschillende keren door onze maag is gegaan.
    Zo leeft alles in één-heid

  22. Leuk jullie gedachtengang te volgen. De laatste zin eindigde met de éénheid van alles. Dat is een sleutel. In “Het boek van Mirdad’ door Mikhaïl Naymi, dat ik nu aan het lezen ben, staat hetzelfde als waar Francois mee eindigt, maar dan voor het “licht” dat van allen is, de “adem”, die van allen is (“Is het niet Adams adem die nog uw longen vult?”) en de “gedachten”, die van allen zijn, etc.

    Het denken is blijkbaar toch iets meer dan materie. Hij zegt ook (en niet alleen hij): “Denkt alsof ieder uwer gedachten in vuur op het uitspansel moest worden geëtst, zodat de gehele wereld ze kon zien. Want zó is het in waarheid.” Over de invloed van onze gedachten is nog véél meer te zeggen.

    Maar we zijn ver afgedwaald van het “Doel van het spirituele pad”.

  23. Die Lucas, je brengt me in herinnering dat het “visioen” dat ik ooit had (ik noem het liever beleving want ik had geen beelden) voorafgegaan werd door die woorden: “alles wat je denkt staat in vurige letters aan de hemel geschreven”.
    Ik vroeg me toen af of het een zin uit de bijbel was (ik ben christelijk opgevoed), of waar het anders vandaan kwam. Weet iemand dat? Het was wel heel gek zo’n zin ineens in mijn hoofd.
    En dan zien hoe het denken ons in verleden, heden en toekomst bepaalt. Als een zwarte wolk waar we in leven en ademen.
    van Siegfried Bok: denken is materie die opbrandt, zoals de sterren opbranden. Wij mensen produceren een hoop denken uit overlevingsdrift en dat brandt dan weer op. Dat is nuttige energie voor het blijven bewegen van het universum.

    Maar vanuit mensen gezien, is wat mij betreft wel mijn vreugde nu iets te zien van hoe dat denken de mens in de loop van de eeuwen heeft gevormd. Dat geloof in reincarnatie en dat mensen meer zijn dan stof, is daar zeker een onontkoombaar onderdeel van.

    Misschien kan je, Lucas, dan vertellen hoe dat visioen je heeft veranderd. Ik zeg dat omdat ik uit eigen ervaring weet dat ons denken er mee aan de haal gaat en tot iets maakt, wat niet is.
    Wat naadloos aansluit bij dit topic van denken over “het doel van het spirituele pad”.

  24. Hallo Margje! Dat het denken ermee aan de haal gaat, daar moet je inderdaad heel goed en continu voor waken. Daar heb je helemaal gelijk in. Ik ben me daar ook zeer wel van bewust! De visioenen, die ik had (ik vind de term “visioen” ook niet goed, maar ik noem het maar zo) hadden alle te maken met hoe de mens in elkaar zit en waren alle trouwens allesbehalve vleiend voor de huidige mens, om het maar zacht uit te drukken. Een keer kon ik alleen maar zeggen: “Wat ontzettend (voor de mensheid)!”.
    Waar dat gezegde over die vurige letters vandaan komt weet ik niet. Ik zal er eens op letten. Ik las het in het bovengenoemde boek, maar ik heb het vaker gehoord of gelezen.
    Het laatste visioen, dat ik mocht ontvangen, ging o.a. ook over hoe de gedachten van alle mensen openbaar zijn voor een Boeddha, net zoals zijn eigen gedachten door hem gekend zijn.
    Het denken is ook een scheppingswerkzaamheid van de mens en waar zijn denken illusie is is ook zijn geschapen wereld illusie.

  25. Hoi Lucas, sorry dat het zo lang duurde, ben inmiddels een beetje allergisch voor internet geworden maar…
    ja idem dito hier, ik had ook die gewaarwording dat alles wat we denken niet zo geheim is als we denken… zozeer, dat het zelfs voor onszelf geheim is.
    Maar in het grote licht… het is gewoon daar voor iedereen om te zien. Geen Boeddha in mijn verhaal, maar alleen dat het zo is in het Grote verhaal van de universele energieèn.

    Maar je heb nog geen antwoord gegeven hoe je er verder mee ging of gaat. Want wat betekent dit?
    Bij mij haalde ik daaruit dat wat we proberen binnen te houden heel groot aanwezig is, dat wat we ontkennen er via andere wegen toch uitkomt en zijn plek heeft.
    We zijn lachwekkend in onze strevens! In ons ikkige denken/te/weten! Het is allemaal doorzichtig.

    Voor de Boeddha (of het grote kosmische spel) mag dan alles zichtbaar zijn, ik denk dat alle mensen bij elkaar het ook allemaal zien, als we al die percepties samen nemen.
    Ieder ziet een stukje dat de ander van zichzelf niet wil/kan zien, op het persoonlijke vlak is dat vaak duidelijk en hebben we daarom vrienden.
    In het groot is dat groepen mensen die dingen bij andere groepen zien. Is dat het Oosten dat zich tegen het westen keert omdat daar waar wij geloven in vrijheid en democratie, zij het materialisme zien en de keerzijde, omdat zij moeten lijden onder de macht en arrogantie als die rijkdom wordt bedreigd.

    Maar meer algemeen, gezien het licht, het positieve, het goed waar we altijd in denken te leven en willen leven, is het de andere kant daarvan dat wordt weggestopt en er dus indirect uitkomt en zorgt voor ellende, vijandschap, oorlog, noem maar op, alles wat je zogenaamd níet wilt. Maar toch veroorzaakt omdat om het goed te regelen (tegennatuurlijk zoals wij dat altijd doen), de problemen zich daaronder ophopen. Dat neemt logaritmisch toe… ach, in het universum zijn alle cycli gelijk en gebeuren tezelfdertijd.

    Wat ik steeds meer begin te beseffen is dat wij met visioenen en bijzondere gewaarwordingen van alles als zo `groot` zien, dat wij het transcendent noemen en zo… OMDAT wij zo klein en beperkt zijn.
    Wij mensen zijn het die juist geen deel aan die levende energieën hebben omdat wij doods in ons denken zitten en vervreemd zijn van de oorsprong.
    Daarom maken wij iconen, heiligen, grootse geheimen, religies… omdat het voor ons uiterst onmogelijk is om te komen bij wat echt leven is. Als we het eenmaal zien of even meemaken zijn we flabbergasted.

    Dat spirituele pad, is een verlangen het leven uit te gaan wat ons mensen beschoren is, een voelen dat er meer is… maar er is niet meer, er is slechts minder dan wat ons hoofd kan verzinnen. Ons denken, onze beelden zijn teveel, een teveel aan ego vervreemd van weten, door duizenden jaren eigen beelden maken, de werkelijke werkelijkheid gaat niet in die richting.
    Het is ónze menselijke geschiedenis en niets meer. Dát is interessant.
    Er is daar, aan het eind van het zgn. spirituele pad over wat we kosmisch zijn, NIETS waar we iets aan hebben als mens, anders dan wat we al zijn. En zo hoort het natuurlijk ook.

    Sorry, het is weer zo warrig als wat, maar misschien… snap u iets wat ik probeer te zeggen?

  26. Het visioen dat mij te deel viel was een verschijning van mijn leraar in een droom die me vertelde dat mijn denken ‘banaal’ was. De volgende keer dat ik mijn leraar in levende lijve terugzag, vermoedde ik dat hij van mijn droom niets afwist. Alles had zich natuurlijk in mijn fantasie afgespeeld. Toch had die droom een grote impact op mijn leven.
    Mijn denken blijkt dus banaal te zijn maar niettemin wil ik reageren op de zin van Margje: “Er is daar, aan het eind van het zgn. spirituele pad over wat we kosmisch zijn, NIETS waar we iets aan hebben als mens, anders dan wat we al zijn. En zo hoort het natuurlijk ook.”

    Volgens mij draait alles rond het feit dat we daar als Mens heel veel aan hebben, aan het spirituele pad bedoel ik. Namelijk op het einde van de Queeste de intuïtieve kennis mogen ontvangen dat er slechts één Ding is, en dat de verscheidenheid van mensen en dingen daar deel van uitmaken, dat geeft een groot en diep gevoel dat door niets anders overtroffen kan worden.
    Pas dan kan die mens echt weten dat het leven niet gezocht moet worden maar geleefd.

  27. Ik ben het met je eens, Margje. Wat Francois van jou aanhaalt klopt m.i. ook. Als mens (met kleine m) kunnen we niet boven ons menszijn uitstijgen, hoezeer we het ook zouden willen.
    Als Mens, is een ander verhaal, maar die Mens heeft weinig of niets met ons als mens te maken.

    “Maar je heb nog geen antwoord gegeven hoe je er verder mee ging of gaat. Want wat betekent dit?”: ik kan dit moeilijk uitleggen. Wat me duidelijk is geworden is het verschil tussen mens en Mens en hoe afscheid genomen moet worden van het ikje met al zijn beperkingen en illusies en hoe ruimte gegeven kan worden aan de Mens. Die Mens moet niet groeien, maar is/was er altijd al.
    Het visioen heeft me een achtergrond opgeleverd, heeft me het pad getoond, dat ik verder kan vervolgen. Het heeft dus niet geleerd hoe de mens naar een hoger niveau kan, maar eerder hoe de mens zijn einde kan bereiden, tot er niets meer van overblijft.

    Je weet zelf of je het hiermee eens bent of niet.
    De keuze gaat tussen:
    – blijven ronddraaien in een ellendig hoopje menszijn, denken vanuit een ik, soms blijheid soms verdriet hebben, leven met illusie, meegesleurd worden in gevoelens, leven in hoop of wanhoop, je meer of minder voelen dan anderen, wachten op de dood, etc.
    óf
    – als Mens leven in Vrijheid en deel hebben aan de Levende energieen zoals je dat noemt, en ermee leren werken, in dienst. Maar om hiertoe te komen kan meerdere levens vergen; het kan echter ook in 1 leven. Het is belangrijk een begin te maken met die weg. En er is niet 1 weg, maar er zijn vele wegen, zoveel als er mensen zijn.
    De mens komt inderdaad niet verder dan intuitieve kennis, maar de Mens heeft volledige kennis van alles.

    Ik hoop dat dit duidelijk is, Margje, en dit het antwoord is op jouw vraag? Ik heb mijn best gedaan dit duidelijk te maken. Het antwoord komt niet uit een boekje of zoiets, maar komt uit eigen beleving. Ikzelf heb gekozen om de weg tot de Mens te gaan. Dat weet je en hoe succesvol ik daarbij ben, kan alleen die Mens bepalen. Het ik kan dat niet.

  28. Ooouw, ik heb me wel weer in de nesten gewerkt zie ik.
    Hoe verder met deze antwoorden (waarvoor dank).

    Ja Lucas, ik snap dat je je beter wil voelen dan nu het geval is, en hoopt iets beters en completers (Mens) te zijn dan nu het geval is.
    Maar zeg dat maar eens tegen een stervend kind in Afrika, die, neem ik aan, nog Mens was.
    Met z´n allen zijn we de Mens volgens mij, en niet in ons eentje.
    We zitten al op de top van de wereld, en nog kijken jullie omhoog en niet omlaag. Welke Mens heb jij Lucas het in godsnaam over? Is dat dan die Boeddha die je zag?
    Dat is toch gelijk aan Francois´ leraar… een fantasie, een ver-beeld-ing, volgens mij heeft Francois dat goed begrepen.
    De hersens zijn er ontzettend goed in beelden te maken, denk alleen al aan dromen, en dat is ook heel erg bijzonder en interessant hoe dat werkt. Maar het blijft een produkt van het denken.

    Wat betreft die keus voor ellendig menszijn, hoe het mogelijk is dat mensen me er altijd al van betichten het mezelf moeilijk te maken als ik iets vertel van het leed van de wereld, is me een raadsel. Dat dat gebeurt onder het genot van een borreltje is blijkbaar onzichtbaar. Ik hoef me niet rond te wentelen in ellende om te zien dat de mensheid en jij en ik er ellendig voorstaan.
    Het is gewoon een feit waar men voor wegloopt.

    Wij voelen de werkelijkheid ervan toch al nauwelijks in ons luxe resort.
    Voor dat afgestompte gevoel, dat gevoel dat er iets erg mis is, is nu dan`spiritualiteit` een uitweg , geholpen door verlichting predikende goeroes of afgedwaalde theosofische stromingen of eigen visioenen die je vertellen dat je vollediger kunt zijn. (ten dienste van anderen dan, anders verdwaal je helemaal in je ego).

    Dat is precies wat er in jouw, Lucas, en mijn visioen te zien was:
    denken dat je goed doet om eronder te houden wat er mis is. Zo gaat het denken er weer mee aan de haal en doe je weer datzelfde, en lacht Boeddha zich weer het apenkriek dat je denkt te kunnen verbergen hoe je de boel weer banaal manipuleert.
    Het is echt allemaal ego oftewel denkramen, een nog groter ego als die kosmische energieën er ook nog in toegeëigend worden.
    Ik weet dat je denkt ervoor te waken, maar dat vergroot het ego alleen.

    Het denken en onze emoties is wat niet levend is, niet de werkelijke werkelijkheid is hoewel wij dat anders ervaren, niettemin worden wij daardoor gestuurd en gemotiveerd, en jij wou leren werken met de Levende kosmische energieën die ons zo gemaakt hebben?
    Als iemand in zijn verwordenheid een ander vermoord vind je dat denk ik niet goed, terwijl hij daar het meest van leert en het Universele Leven niets tegen moord heeft.
    Of als er weer een oorlog uitbreekt omdat de spanningen in het groot te hoog zijn opgelopen, wat ongetwijfeld gaat gebeuren, komt dat omdat wij allen, de mens, alles wat ons niet uitkomt altijd en eeuwig voor ons uitschuiven tot de bom barst.
    Dus hoe ga jij helpen?

    Er is geen god en geen mens anders dan de ´perfecte´ mens die we zijn, dat mensje dat strijdt tegen de angst en de dood en hebben we dat niet tot een heel vergevorderd stadium gebracht? Ten koste van werkelijk alles waar we ons bestaan aan te danken hebben, volkomen tegen-natuurlijk en ten koste van ons mens-Zijn uiteindelijk.
    Dat is niet van vandaag of gisteren en zeker niet alleen door ons eigen ikje.
    We zijn slechts de laatste loot(d)jes in de evolutie van het denken die het zwaarst wegen, en dus knappen wij als eerste en zien iets van de Werkelijkheid door de gaten in ons denken dat stuk begint te gaan.

    Het levende Zijn met het kenmerkende van geboorte en dood of ontstaan en weer sterven, waardoor evolutie of ontwikkeling mogelijk is, is tenslotte in ons denken ontaard in het verstarde plaatje van de individuele onsterfelijke Mens, mag ik jou bovenstaande reactie zo samenvatten?

    Wat de mens betreft, van naakte weerloze aap in een onbegrepen en bedreigende wereld naar persoonlijke hoogmoed als Mens-Baas van het Leven? Is dat niet heel mooi de illusie van het menselijk denken als compleet spiegelbeeld van de Werkelijkheid?
    Is dat niet dan ook een logische lijn in het denken als strijdmiddel om het overleven?

  29. Een mier, die in een 2-dimensionale wereld rondkruipt, lacht over anderen, die haar vertellen, dat er meer dan 2 dimensies zijn. Die mier begrijpt niet waar die anderen het toch over hebben en vindt ze maar aanstellers.

    Ik dacht dat jij het denken van de mens doorzag, beste Margje, maar je schat jouw eigen denken zeer hoog in, terwijl je het denken van de anderen maar niets vindt. Jij weet niet wat het is afstand te nemen van het denken en van alles wat dit denken creeert en aantrekt of afstoot. Het woord “beter” is weer zo iets van dat denken.

    Jouw waarheid mag er zijn, maar het is niet mijn waarheid. Ik zou zeggen: tracht een ruimere waarheid te zien. Het gaat om jezelf, niet om een wereld, die zou vergaan of iets dergelijks. De tijd is echter krap, en isoleer je niet. Je bent een deel van de Mens (met hoofdletter”M”), alleen, dat weet je nog niet.

  30. Nee Lucas, het heeft niets te maken met wat ik van mijn denken vind. Waar ik overigens bepaald geen hoge pet van op heb, integendeel, juist mijn onvermogen daarin was aanleiding voor de zoektocht en altijd twijfelen.
    Ik raad je ook aan te blijven twijfelen.

    Ja, dat beter is ook zoiets van het denken, daarom is het zo´n typische cirkelredenering naar beter om van mens Mens te maken, want de mens staat dan nog altijd centraal in het universum. Dat is toch lachwekkend? Zo beneden, zo boven? Nu we de natuur klein hebben gekregen, kunnen we ook wel God door de Mens vervangen. Sorry hoor, maar het is een ongelooflijke vergissing en dan heb ik meer sympathie voor de mieren.
    Waar ik blij mee ben is dat er nu dan eindelijk uit is gekomen dat we het helemaal niet eens zijn.

    `mijn` waarheid is al heel veel ruimer dan de jouwe, en ik heb je die op een presenteerblaadje aangeboden. Die caleidoscopische schrijfsels van Siegfried Bok die daarin de ónderliggende wetmatigheden, waar verder alles t/m de mens op is gestapeld, handjes en voetjes geeft zodat wij het met ons beperkte denken kunnen snappen.
    Daarin legt hij ook zo prachtig uit hoe en waarom de mens nu is zoals die is en denkt.
    Daaronder ligt als wetmatigheden o.a. dat alle cycli in het universum aan elkaar gelijk zijn, en tezelfdertijd gebeuren.
    Dat zegt ons niet veel natuurlijk, en dat interpreteren en zien is enorm moeilijk, en dat is het werk dat hij heeft verricht, voor iedereen te begrijpen en adembenemend.
    Maar aangezien het denken zo snel iets afstoot wilde je er niets van weten. Wat moet ik er dan nog meer van zeggen?

    Ik kan je misschien vertellen wat ik denk Mens is, of moet ik jou eerst vragen wat dat is?
    Ik weet veel te goed dat de leer van de Rozenkruisers in vaagheid eindigt. Wat zij daar doen is inderdaad wat jij zegt, voorbij het denken proberen te komen. Want daar, en dat is de beleving die jij en ik gehad hebben, kan je je weer onderdeel voelen van de universele energieen.
    Dat ervaren wij als schitterend, ach bv. Slavenburg is er heel goed in om maar door te gaan met zijn beschrijvingen in superlatieven, maar dat is een menselijke beleving in emotie.
    Je vergeet dat waar wij werkelijk in leven de menselijke hel is, en uitsluitend daarom de ´andere´ kant als hemel wordt ervaren. Dat wij juist vervreemd zijn van die kosmische energieën is wat de mens kenmerkt.
    Als wij per ongeluk iets van de werkelijke werkelijkheid mogen beleven, denken we al gauw dat wij op de een of andere manier ook onsterfelijk zijn. Zeker met alle godsdienstige conditioneringen. Maar is dat wel zo? Heb jij daar echt bij stilgestaan wat je daarover denkt?

  31. Bedankt voor jouw reactie, Margje. Het is inderdaad zo, dat ons denken zijn basis vindt in het scheppen van tegenstellingen. Als het denken ellende ziet of ervaart zal het zich een hemel indenken, waar het zich naar kan richten. Dat hoef je mij niet keer op keer te vertellen, want ik denk daar ook zo over. Ook zitten we inderdaad vol met conditioneringen.

    Omdat het resultaat van ons denken met een grote korrel zout genomen moet worden, heeft geen enkel idee absolute waarde. Zoals ik jou al eerder zei heeft elk idee zijn waarde voor degene
    die erin gelooft. Zo heeft jouw idee en die van Siegfried Bok zijn waarde voor o.a. jullie, maar ideeen van anderen hebben ook hun waarde, niet voor jou, maar voor diegenen, die erin geloven. Ik zal jouw geloof niet afkraken, want jij hebt gelijk.
    Zo heeft elk idee zijn supporters en de theorien van hoe de wereld in elkaar zit verdringen elkaar. En je kan mensen tegenspreken, maar dan beweeg je je op het gebied van je eigen denken, dat superlatief zou zijn t.o.v. het denken van anderen.

    Daarom, als je consequent bent, zou het nuttig zijn om eens alles los te laten, neutraal tegenover alles te staan, stil te worden en te zien wat er gebeurt. Dat is niet zo makkelijk. En er gebeurt inderdaad iets, wat het denken niet had kunnen voorzien.
    Deze weg is een soort doodgaan. Dood gaan we alle, maar op deze manier zijn we de onontkoombare dood voor. Zo vieren we de overwinning op de dood en winnen we het Leven.

    Er zijn een groot aantal spirituele groeperingen, noem het maar zo en elke groepering stelt zijn weg. Uiteindelijk komen ze alle uit op het zelfde. De theorie over het denken kent de Theosofie, het Rozenkruis, het Soefisme etc. Maar hun leringen stellen andere prioriteiten en volgordes. Je moet volgen waar je je lekker bij voelt en steeds kritisch blijven over jezelf. Daar ben ik het roerend met je eens.

  32. Goed Lucas, ga jij dan maar door met datgene wat waarde heeft voor jou.
    De waarheid heeft geen waarde. Het zijn maar antwoorden op vragen, en het valt dik tegen want het voldoet aan geen enkele menselijke hoop of verlangen die daar stiekem achter zit.
    Nu je het zegt, het adembenemende zit hem in het neutrale ervan. In het zien hoe álles, echt álles, vervormd en gevormd is door ons denken, hoe klein en dom wij zijn.

    Ik zie aan jouw stukje dat je over iets praat wat voor jou theorie is, het kan werkelijkheid worden als…
    Kun je je misschien wél voorstellen wat mijn onrust is als ik iedereen zie zoeken en ik leg het pal onder je neus en je ziet het niet?
    Maar één ding moet ik je nageven: ik zou ook zo reageren.
    Iedere vijandigheid van mijn kant is ook maar schijn. Ik kraak toch alleen het geloof, het denken, wat waarde voor iemand heeft, af. Zie je wat er met je gebeurt als iemand dat doet?

  33. Margje, ik ben iemand van de praktijk. Jij kan dat tegenspreken als je wil, maar dat kan je niet weten.
    Verder wilde ik nog even benadrukken, dat in mijn vorige reactie ook het antwoord staat op een vraag, die je je ooit stelde: waarom worden we geboren, als het toch maar is om weer te sterven. De dood staat ons op te wachten in de toekomst. Als je echter de weg gaat, waarbij je ego een zelf verkozen procesmatige dood sterft, dan wordt daarmee de dood overwonnen. Dat is dus de zin van het leven… Er is dan geen dood meer”, dood waar is je overwinning?”

  34. Ok Lucas, ik had niet gezien dat je een antwoord op mijn vraag probeerde te geven. Maar je antwoord vind ik dan ook eeeh…. veelzeggend?
    Je hebt het slechts over de dood van het ego, maar toen ik dat een keer min of meer had meegemaakt, dacht ik iets anders nl.: “nothing but death will kill you”.
    Jouw “overwinning” op de dood die je nastreeft betreft een overwinning op het ego, want inderdaad is de dood niet zo’n punt meer als je geen ego hebt.
    En dát is nu juist het punt dat hier nog zeer verward is, als we het hebben over het doel van het “spirituele” pad.
    Dat zgn. spirituele gaat alleen over het ego dat zich beter wil voelen. Zonder ego hoef je je helemaal niet beter te voelen.

    Mijn vraag die je hier aanhaalt, stelde ik toen ik 16 was en helemaal nog geen gevoel had voor de dood, ik denk ook niet dat ik toen al behept was met veel ego.
    Ik vroeg me af hoe ik moest leven en wat het leven was, daar ging het om.
    Inmiddels ben ik met meer geluk dan wijsheid de 50 dan gepasseerd, en wil ik jou de vraag stellen die een man van de praktijk dan toch zou moeten interesseren:
    een oudoom van mij was psychiater en had een hoop te stellen met joodse mensen die in de 2de. wereldoorlog bij bosjes zelfmoord pleegden omdat ze gedeporteerd zouden worden. Wat zou jij doen in zo’n geval?

  35. Je hebt gelijk, maar denk je dat Katinka onder spiritueel pad bedoelt wat jij beschrijft?
    Wat de zelfmoorden betreft: ieder moet voor zichzelf weten wat hij in dat geval doet. Zelfmoord plegen is nooit aan te raden; ik zou het dan ook nooit doen of iemand aanraden. Je komt dan na de dood ook naar het schijnt in een gebied terecht waar het niet aangenaam is.

  36. Margje, om het met Mansuk Patel te zeggen….”het duurt heel lang voordat het water kookt als je het elke keer van het vuur afhaalt”
    Francois, je hebt gelijk, het leven moet niet gezocht worden maar alleen worden geleefd…… maar toch blijft dat ook de opdracht. We zijn hier in het westen zo verzadigt met alles wat we hebben dat we geen noodzaak meer hebben om terug te keren tot de kern van het bestaan, terwijl dat laatste vaak de enige mogelijkheid voor ons was geweest om onze ziel te redden.

  37. beste Rafie, we hebben inderdaad hier in het Westen de noodzaak kwijt geraakt om naar de spirituele dimensie te zoeken en toe te voegen aan ons erfgoed. Maar evengoed wacht de ziel met veel geduld om door ieder van ons herondekt te worden. De ziel is de wortel van de wereld, het substratum van het bestaan. Het grootste geschenk dat we onze omgeving kunnen geven is onze innerlijke verbinding met de Stilte. Een mens voeden, kleden en medische verzorging schenken is een primaire en humane plicht, maar nog een grotere plicht is hen te delen in de liefde voor het Zelf. Het lichaam behoort tot het perifere terrein en de Stilte is de Bron.

  38. Lucas, wat ik bedoel is dat die overwinning op de dood niet een letterlijke overwinning is op de dood want dat kan niet, maar een overwinning op de menselijke angst voor de dood.
    Die angst voor de dood is een denk-ding, een emotie, wat in allerlei variaties heeft geleid tot het geloof dat die dood niet zou bestaan.
    Het zien van de menselijke lijdensweg roept de vraag op naar het waarom en hoe van het leven, dat is de basis van iedere `spirituele` traditie.
    Dat hebben wij in de moderne tijd in allerlei wetenschappelijk specialisaties onderverdeeld, waaronder psychiatrie.

    Maar zonder die basisvraag weet ik niet hoe ik hier verder moet, want dan zit je al in de huidige menselijke interpretaties van oude wijsheden daarover en dus in hoe het denken ermee aan de haal is gegaan.
    In ons rijke Westen is zelfs die basisvraag al ver weg omdat we ons omringd hebben met zekerheden.
    Die rijkdom is ook waar die basis-onzekerheid in de loop van de menselijke evolutie wel steeds heen moest leiden, steeds weer krijg je een hoge cultuur krijgt die dan weer vergaat, omdat de mens uit alle macht daarheen werkt.
    Hij wil meer en beter.
    Zijn overleven verzekeren, materieel en geestelijk.
    Geestelijk gezien is de dood uitgebannen, rent men als lemmingen naar die nieuwe dimensie die de new age in al haar variaties belooft, en hoe dat materieel is uitgebannen kunnen we om ons heen zien.

    Het is heel jammer dat al die tradities, die wijsheid van weleer, bij ons helemaal vergaan tot speeltjes voor eigen gebruik.
    Het zijn oorspronkelijk beschrijvingen van kosmische wetmatigheden, waar de mens een klein onderdeeltje van is, een sluitstuk, een grappig sluitstuk omdat hij als het ware weer zijn eigen universumpje bouwt in zijn hoofd.
    Dat is ook om te huilen natuurlijk.

    Ieder zijn eigen waarheid! Dat is de tijdgeest van nu.
    Maar we staan verder met de voetjes van de grond dan ooit. De waarheid, het Leven, is verder weg dan ooit. Welk een grote woorden zijn er nu om te zeggen dat we vervreemd zijn en zo in ons hoofd zitten! Het Zelf, de Liefde, de Stilte, de Mens… alles in hoofdletters omdat wij er niet meer bij kunnen, zo complex zijn geworden (de Ziel: al die overgeerfde problemen en oplossingen van generaties en generaties voor ons).
    Het is alles gedachten, onze eigen mentale wereld, daarom schreef ik dat ik steeds meer begin te zien hoe klein wij zijn en waarom het zo adembenemend is: als je gaat zien hoe alles in je hoofd zit en hoe, in die tradities zelf, ook beschreven wordt hoe dat werkt.
    Het is heel gek hoe die beschrijvingen van hoe het is, door ons denken weer wordt geinterpreteerd als zijnde iets wat elders, buiten ons, is en niet gewoon onszelf hier en nu beschrijft… we zijn echt gek, en niet zo´n beetje ook.

    Ach, ik post dit maar hoewel het weer nergens op lijkt en niets duidelijk maakt. Maar meer om te zeggen dat ik hiermee stop, dan weten jullie dat.

  39. Ja, Margje, de dood is de dood van het lichaam en het bewustzijn, dat met dit lichaam verbonden is, daar blijft dan niets van over.
    En het is inderdaad triest te moeten zien, hoe alle mensen achter hun ego aan lopen en alles naar hun ego omrekenen, dus inderdaad alles naar het ego toe vertalen en aldus een illusie creeeren. Dat heet dan spiritualiteit. Als het niet om te huilen was, was het belachelijk.

    Waar het bij het overwinnen van de dood om gaat is niet een angst overwinnen (angst overwinnen is natuurlijk ook zeer goed) maar om een zodanig bewustzijn te verkrijgen, dat los staat van het lichaam. Als het lichaam dan sterft is dat voor dat bewustzijn dan niet meer dan het bewust afleggen van een jas, die zijn nut heeft gehad. Het bewustzijn wordt door de dood van het lichaam dan niet meer geraakt. In feite is er dan geen dood meer. Dat is volgens mij het doel van echte spiritualiteit, maar de moderne mens is zo met zichzelf ingenomen, dat dit voor hem onmogelijk is. Het feit al dat hij een ego, een denken te overwinnen heeft is al bijna onbestaanbaar. Inderdaad hebben we het over zaken met hoofdletters, omdat ze inmiddels zo ver van ons afstaan.

    Jij denkt natuurlijk dat dit ook een verzinsel is, maar bewustzijn en denken zijn 2 verschillende dingen. Waar het vooral op aankomt is niet denken, overtuigen, overleggen, discussieren, etc. maar vooral doen, veranderen, jezelf ontleden en overwinnen, praktijk. En het proces van het overwinnen van het ego is een zeer zwaar proces, dat veel verder gaat dan je je kan indenken. Veel mensen lukt dit niet. Of het mij helemaal lukt weet ik nog niet.

    Het ga je goed. Ik neem aan dat jij nog een reactie hierop geeft, want ik heb al gemerkt dat je altijd het laatste woord wil hebben. Ga gerust je gang. Ik zal je missen.

  40. Francois ik heb nog een vraag, wat is volgens jou het verschil tussen de menselijke ziel en de menselijke geest? En zou het niet kunnen dat die dingen bij ieder van ons individueel anders zijn opgebouwd? Ik vraag het omdat ik hier vaak mee vastloop. Wat ik zelf geloof is dat ik 2 zielen heb, en dat mijn geest die daarmee verbonden is dood is terwijl ik lichamelijk nog besta. Hoe dat na mijn dood verder moet weet ik niet, maar ik heb er niet veel hoop dat het er dan beter op wordt. iig zou ik wel je visie willen want ik merk dat je een onderlegt iemand bent die veel weet van de menselijke psyche. groetjes rafie.

  41. Andermans vragen zijn moeilijk te beantwoorden beste rafie. Om mijn eigen levensvragen te verlichten heb ik al vele wegen bewandeld. Het is onze persoonlijke opdracht dat ieder voor zich die tocht of qeeuste zelf maakt, anders zijn de antwoorden alleen maar theorie en niet diep genoeg, en raken ze ons hart niet.
    Voor mij is de menselijke ziel voor ieder van ons gelijk, maw er is maar één ziel. Voor individuen is die zienswijze waarschijnlijk onhoudbaar omdat zij op zoek zijn naar vrijheid en zelfstandigheid en er vooral van uit gaan dat zij een vrije wil hebben. Op het spirituele pad ontdekt de zoeker naar waarheid dat er slechts een numen bestaat die voor zichzelf een wereld van verscheidenheid heeft gecreëerd. Toch zijn die twee polaire zienswijzen, de ene immanent en de andere transcendent, aanvullend en moeten we daar onze persoonlijke weg in zoeken (zijn dat die twee zielen die je waarneemt, wie weet?). Met de vocabulaire waarover we beschikken is het niet mogelijk om die ervaring weer te geven en door te geven aan medereizigers, ook met het gevaar dat we gaan vervallen in eindeloze discussies, want door ieders eigenheid zien we de Waarheid allemaal ietsje anders. Daarom is het hoogstbelangrijk dat iedereen zelf in verbinding komt met die innerlijke belevenis.

  42. …een antwoord op een vraag brengt drie nieuwe vragen voort.
    Het woord komt nog van het romeinse rijk en verwijst naar de onpersoonlijke macht. Het is licht dat straalt uit zichzelf. De Stilte die je vindt in de meditatie kan je ook numineus noemen.
    Tjeu van den Berk schreef het boek “Het Numinueze”, over de innerlijke ervaring die onuitsprekelijk is. Rudolf Otto gebruikte dat woord voor “Das Heilige”.
    Allemaal op te zoeken via google.

  43. Ik had via Google al e.e.a. gevonden: o.a. “onpersoonlijke hogere macht die zich in iets manifesteert” of zelfs allerhande goden of geesten, machten, beschermers (in de Romeinse tijd), die onzichtbaar waren en die een bepaalde functie hadden.
    In het eerste geval betekent het dus dat het slechts Numen is in zoverre het zich manifesteert. In het tweede geval is het een allegaartje van onzichtbare wezens.

  44. Het klinkt misschien vreemd, maar ik heb onder invloed van de bijwerkingen van medicijnen die ik enkele jaren geleden aan het afbouwen was ervaringen gehad waarbij ik twijfelde aan mijn bestaan. Ik twijfelde letterlijk eraan of ik lichamelijk wel bestond. Een en ander was het gevolg van chemische processen in mijn hersenen. Op dat moment ervoer ik het leven als noch levend noch dood. Er was een afstand ontstaan tussen mij en mijn persoonlijkheid. Nadat ik de medicijnen helemaal afgebouwd had kwam mijn persoonlijkheid weer terug, de ervaring die ik heb gehad zal ik me herinneren als noch prettig noch onprettig, maar wel vol van twijfel in het bestaan. Bewustzijn is blijkbaar iets waar je nooit je vinger op kan leggen, iets onaanwijsbaars wat alleen letterlijk op een bepaalde plaats is. Ik heb deze ervaring meegemaakt als trancedent, maar mijn probleem is dat het geheel werd voortgebracht door ingenomen chemicalien en dat het geen natuurlijk proces was, vandaar dat ik nog steeds twijfel aan de echtheid van mijn ervaring en aan de uniciteit van mijn geest. Het lijkt erop dat we als mensen allemaal alleen eerst bestaan omdat we ons op anderen projecteren, zo komt het op mij over. De manier waarop we onze wereld vormgeven is ook zoiets. Het maken en ervaren van beelden, wat vervolgens geesten aantrekt, voedt of afstoot. Daar waar vormen ontstaan, ontstaat bewustzijn. Dat laatste is eerder een causaal natuurproces, dat lijkt het te zijn. Maw. ik had net zo goed iemand anders kunnen zijn, dat ik echter mij ervaar als degene die ik ben komt enkel en alleen vanwege de conditioneringen waar ik me bewust aan vasthoud omdat ik mezelf voorhoud dat dat mijn zekerheden zijn. Vandaar mijn affiniteit met hulpeloze en kwetsbare mensen en de angst te vervloeien in het vage onpersoonlijke gebied van het demente collectief.

    1. Francois ontzettend bedankt voor deze link, inderdaad een geweldige voordracht!

  45. Haha nee Lucas, ik heb geen puf meer. Het gaat erom proberen krom (cyclisch) te praten wat recht(lijnig) wordt neergezet, ik moet wel reageren! Maar het heeft geen zin.
    Ik ben lang niet uitgepraat over wat je schrijft, je schrijft wat meer mensen denken.
    Wat ik wel wil zeggen aangezien je mij iets in de schoenen schuift: ik denk niet dat bewustzijn en denken hetzelfde is.

  46. Hi Francois, bedankt voor die link! Ik ga vanaf nu proberen me beter te focussen op mijn hersenhelften om te kijken of ik mijn leven bewuster kan besturen met de informatie van deze hersenspecialist. Dankjewel!

Reacties zijn gesloten.