Zelf nadenken – spirituele deugd 2

Van alle deugden die ik in deze serie wil bespreken is dit de minst ‘spirituele’. Hele volksstammen associëren spiritualiteit meer met ‘intuïtie’ dan met ‘nadenken’. Toch staat zelf nadenken bij veel nieuwe religieuze bewegingen centraal. In het rijtje met ‘niet dogmatisch’ en ‘wetenschappelijk verantwoord’ (quantum spiritualiteit en zo).

De ratio staat in onze cultuur centraal. Opleidingen, toetsen, meten, wetenschap. Allemaal worden ze gekenmerkt door een manier van denken die systematisch is en rationeel. Zelf conclusies trekken is op de universiteit een vereiste. Voortdurend vragen blijven stellen hoort erbij.

We worden hier voortdurend in getraind. Het is op dit punt dat de oude religies het meest te verliezen hebben. Mensen worden Boeddhist met de grote opluchting dat ze nu in elk geval zelf mogen bedenken of de leringen van de Boeddha waar zijn. Het zelfde geldt voor theosofie en wicca (om maar twee te noemen).

Christendom en Islam – elk met leringen waarin men verplicht is te geloven om ‘erbij’ te mogen horen – vechten tegen de moderniteit. Ik bedoel natuurlijk niet dat elke Christelijke stroming dat doet, of elke Moslim leraar. Het punt is: de traditie stelt bepaalde leringen centraal zonder het recht van het individu daarover na te mogen denken te benadrukken. Dit kunnen veel mensen eenvoudig niet meer accepteren.

We zijn zo getraind in zelf nadenken, in de vrijheid een eigen oordeel te mogen vellen, dat we in opstand komen in groepen waar dat niet mag.

5 gedachten aan “Zelf nadenken – spirituele deugd 2”

  1. Zou het niet kunnen zijn dat het woord ‘geloven’ het/ons probleem is? Dan hebben we het over ‘geloven in…’ en ‘aangenomen hebben dat…’.
    Strikt genomen is rood geen rood, de hemel niet blauw, het gras niet groen en komt de zon niet op noch gaat zij onder. Maar nu komt het. De meerderheid wéét dat misschien wel, maar is zich dat in de dagelijkse omgang niet of onvoldoende bewust!
    ‘Ik ben…’ op dit moment niet werkelijk in de kamer, maar is de kamer in mij. Geen boom staat dáár, maar híer… in mijn hoofd. Ogen kijken, maar de hersenen nemen waar. Ben ik de waarnemer? Wie is Ik?… die van aangeleverde beelden iets zinnigs maakt [kan maken] en daardoor ontdekken dat wat de hersenen mij tonen illusoir is. Is dan louter door te geloven in… en het monopolie op dat ene te claimen niet de oorzaak van alle ellende?
    M.a.w. niet het geloven in…, maar de claim daarop.
    Ook al zal dat moeilijk te geloven zijn, ik denk niet dat ik mèt, maar voor mijn hersenen denk en dat het Ik – dat wat we Ik noémen – niet de waarnemer, maar de opdrachtgever is.
    Wat resteert is dat we uiteraard geen mens mogen verplichten wat hij moet denken, vinden, menen en zeker niet vanaf jeugdige leeftijd. Daarnaast wens ik mij persoonlijk dat de mens nog eens in zal zien dat, zodra hij zich- op welke manier dan ook – groepeert, de ellende veroorzaakt.
    Het is altijd het ‘Ik ben…’ [en vul maar in], dat scheidingen aanbrengt waar ze van nature niet bestaan. Het ‘Ik ben…’ betekent altijd ‘Ik ben… anders dan jij’ en zet altijd kwaad bloed, mensen tegen elkaar op en kweekt weerstand, opstand en tegenstand.
    Elke godsdienst heeft dan ook niet anders gedaan [en hand in hand met de politiek] dan mensen gescheiden waar ze al één volk waren en dus… gefaald.
    We mogen hier best denken aan ‘Trots op Nederland’ en de PVV, daarmee het gevaarlijke Nationalisme idee, maar net zo goed aan het ‘Theosoof-zijn’ en lid van die vereniging. Zoals we denken kunnen we immers niet werkelijk zijn.
    Het “Ik ben christen” is onzin. Dat zou “Ik noém mij christen” moeten zijn, want we noemen, benoemen en benamen alle dingen. Zo noemen we ons mens, maar is christen-zijn e.d. een dwaling van de geest door woorden en hun definities.
    Zo zijn er mensen die zeggen “Jezus geneest”, maar niet Hij doet dat… dat doet het geloof in Hem. Daarmee geneest de denker zich met een denkidee en een omweggetje zelf. Zouden we Jezus vervangen door Piet gebeurt er immers hetzelfde.
    Tot slot dit. Je stelt dat we zo getraind zijn in zelf nadenken. Ik herken dat niet en nergens. Wat ik [in kwantiteit] zie heet na-apen, imiteren, overnemen wat de massa denkt, de televisie laat zien, de vrienden zeggen, de media schrijft.
    Geeft dat het aantal leden van de Th.Ver. al niet aan? En weet je dat ik mijn leven lang geen mens ontmoet heb die ‘Ja’ kon zeggen op de vraag: “Ken jij, of heb je wel eens gehoord van Jiddu Krishnamurti?”

  2. Ik geloof dat je het met me eens bent en zegt dat we vooral zelf na moeten denken, behalve dan dat je het het nadenken ook weer deconstrueert.

  3. Goedemorgen Katinka,
    Het is een interessant punt dat je hier aansnijdt. In hoeverre zijn we in staat ‘zomaar’ iets aan te nemen, en is dit cultureel bepaald. Op mijn weblog http://sphoenixb.blogspot.com, heb ik hier net enkele overwegingen over neergeschreven in het stukje: Ben ik een Moslim.

  4. Ik lees dat dit minst spiritueel etc. Niet mee eens. Maar wel erg fascinerend hoe miljoenen mensen als een kip zonder kop achter dingen aanlopen met als uitwas ‘gelovigen’ die mekaar in God’s naam overhoop knallen, regelmatig hierbij dezelfde God om steun vragend!!!De ratio, blind geloof,paar keer over gelezen en toch kwam ik steeds uit bij het volgende, het word opgemerkt n.a.v. een uiteenzetting over symbolen maar het raakt zeker dit onderwerp,ik citeer uit ‘fragmenten van een onbekende leer’ van Ouspensky/Gurdjieff:” omdat het intellectualisme van de hedendaagse opvoeding de mensen een neiging en drang inprent om te zoeken naar logische defenities en logische argumenten voor alles wat zij horen. En zonder dat zij het merken,vormt hun verlangen naar exactheid op gebieden waar exacte defenities juist door de exactheid ervan inexact in betekenis zijn,voor hen onbewust een belemmering.” Goodbye traditie! Mensen denken dat ze het spirituele moeten kunnen vangen en vatten zoals bv biologie of de telefoongids, bewijzen moet je hebben en snel ook. Het is ongelooflijk hoe stellig de gelovige mens mij aanspreekt, tot dat ik een beetje doorvraag, dan blijkt 90% geen benul van de achtergrond te hebben en stomweg blind te geloven,Jezus is voor mijn zonden gestorven klaar uit! Dus kom ik nog een keer met Gurdjieff:” Geloven is voor mensen die niet kunnen of durven denken.”
    Maar we hoeven het woord geloven niet te schrappen vind ik, je gelooft dingen na een openbaring die qua intensiteit eenmalig is en je niet kan blijven vergezellen om zijn werkelijkheid geloofwaardig te houden,dat moet je dan zelf doen, wachten in geloof met vertrouwen. Ik geloof dan weer wel dat New York bestaat zonder er ooit geweest te zijn. Een gammel woord dus dat geloven. Het is een klassieke situatie en volgens mij lees ik het ook in de bijbel, juist dat boekwerk waar uit de gelovige en anderen hun eigen keus maken, toch hun eigen geloof kiezend…. aiaiai, Kunnen we stellen dat de grote wereldreligies een ramp zijn? Shaloom.

Reacties zijn gesloten.