De mensheid in ontkenning

Greta Thunberg schrijft in ‘no one is too small to make a difference’:

Aan iedereen die deze crisis nooit als crisis behandeld heeft.

Aan alle ‘influencers’ die overal voor opkomen behalve het klimaat en de natuur.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 3 (mijn vertaling) (note)

Tja, dan voel ik me aangesproken. Mijn online publiek is de afgelopen jaren om begrijpelijke redenen afgenomen, maar ik heb nog wel een platform.

En ik ben me ook al jaren van dit probleem bewust. Ik stem braaf Groen Links, eet (voornamelijk) vegetarisch en rijdt zelden auto.

Maar ondanks online platform ben ik nooit serieus voor het klimaat opgekomen.

Maar klimaatverandering wordt voelbaar:

  • Afgelopen zomer is de thermometer in Nederland boven de 40 graden gekomen.
  • In Australië zijn onvoorstelbare hoeveelheden bos afgebrand.
  • etc.

Het voelt alsof er geen weg meer terug is en ondertussen gaan we met zijn allen door alsof er niets aan de hand is.

We protesteren misschien niet als we op de snelwegen niet harder mogen dan 100 km per uur, maar we houden ook niet op met vliegen naar Oostenrijk, of het eten van vlees etc.

Met andere woorden: onze levens zijn te comfortabel en we zijn niet van plan daar serieus iets aan te veranderen. Ondertussen zijn de bedrijven – die voor meer CO2 uitstoot zorgen – al helemaal niet met hun carbon-footprint bezit. Die betalen nog minder voor hun energie en kiezen nog minder vaak voor groen.

Greta Thunberg zegt:

Volgens het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change, van de UN), hebben we minder dan 12 jaar tot we onze fouten niet meer ongedaan kunnen maken. Dat is de tijd die we hebben om revolutionaire veranderingen in onze maatschappij te maken, waaronder de vermindering van CO2 emissies van minstens 50 procent.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 19 (geschreven in 2019)

Nu al gevolgen van klimaatverandering – voor de mensheid

De belangrijkste uitdaging van onze tijd is klimaatverandering en we doen er niets aan. Ondertussen er een ander (wel populair) thema dat hier nauw mee samenhangt: Vluchtelingen. Het wordt zelden benadrukt, maar de oorlog in Syrië heeft onder andere klimaatverandering als oorzaak. Het zelfde geldt voor vluchtelingen die uit zuid-Amerika naar de VS trekken.

Dit zijn feitelijk klimaatvluchtelingen. In hun streek van herkomst is landbouw niet meer mogelijk en dus is het bestaan dat ze hadden onleefbaar geworden. Vrij letterlijk als je in het midden-oosten zit. Als het bij ons in de zomer 40 graden wordt, moet je niet vreemd opkijken als het in het Midden Oosten boven de 50 graden wordt. 53.9 Celsius – Mitribah, Kuwait, 2016

Stel je voor dat je dat zonder airconditioner moet overleven. Veel mensen trekken dat letterlijk niet. En airconditioner is heel comfortabel, maar ook een energie-slurper.

Greta Thunberg zegt:

Volwassenen blijven zeggen: ‘we moeten de jonge mensen hoop geven.’

Maar ik wil je hoop niet.

Ik wil niet dat je hoopvol bent.

Ik wil dat je in paniek raakt.

Ik wil dat je de angst voelt die ik elke dag voel.

En dan wil ik dat je handelt.

Ik wil dat je handelt zoals je in een crisis zou doen.

Ik wil dat je handelt alsof je huis in brand staat.

Want het brandt.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 24

Ik weet dat het makkelijker zou zijn om deze jonge dame te negeren, maar het probleem is dat ze gelijk heeft.

Wat ik van veel mensen gehoord heb die het probleem in elk geval een beetje onder ogen zien is het volgende:

Maar de natuur red het toch wel.

Tja. De insektenpopulatie is achteruit aan het hollen. Dit is een serieuze bedreigen voor de menselijke voedselproductie.

De natuur redt het wel? Dat hangt van je definitie af. Klimaatverandering zorgt er nu al voor dat bloemen bloeien op momenten dat de insekten die ze bestuiven er nog niet zijn. Het zorgt er nu al voor dat klassieke ecologische principes als ‘plant voornamelijk inheemse planten’ optimistisch klinken.

Afgelopen zomer was zo droog dat de hei in Drenthe simpelweg dood ging. Ook veel bomen hadden het moeilijk en die halen hun water veel dieper uit de grond. En als de begroeiing het niet redt, dan redden ook de dieren het niet. Dan heb ik het niet alleen over zeldzame soorten, maar ook gewoon over konijnen en vossen.

En nee – konijnen zijn nog niet bedreigd – ze zijn af en toe zelfs een plaag. Maar ook dat is een ecologisch probleem dat we niet aan het oplossen zijn.

Nu is Nederland natuurlijk een vreemd land: het grootste deel van de bevolking woont onder zee-niveau. Het heeft geen zin om je over onze natuur zorgen te maken als een verhoogde zeespiegel onze dijken bedreigt. Dan spelen er zeehonden en krabben waar nu konijnen leven.

Denk ik dat ‘de natuur het redt’. Ja. Er zullen, ook over een eeuw, wel ergens op de planeet nog bomen leven – vermoedelijk op de noord-en zuidpool. In Alaska zal het wel leefbaar zijn, denk ik.

Maar dat wil niet zeggen dat we niet een heel groot probleem aan het negeren zijn, met zijn allen. We vermijden de moeilijke keuzes en durven niet veel meer te doen dan zorgen dat mensen in de auto niet harder mogen rijden dan 100 km per uur. Zelfs een extra belasting op vlees is (schijnbaar) nog onbespreekbaar. Laat staan dat we belastingen afschaffen die het huidige systeem in stand houden.

Greta heeft gelijk: ons huis staat in brand en we doen er niets aan.

Oorspronkelijke citaten:

To all of you who have never treated this crisis as a crisis.

To all the influencers who stand up for everything except the climate and the invironment.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 3

According to the IPCC, we are less than twelve years away from not being able to undo our mistakes. In that time, unprecedented changes in all aspects of society need to have taken place – including a reduction of our CO2 emissions by at least 50 per cent.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 19

Adults keep saying: ‘we owe it to the young people to give them hope.’

But I don’t want your hope.

I don’t want you to be hopeful.

I want you to panic.

I want you to feel the fear I feel every day.

And then I want you to act.

I want you to act as you would in a crisis.

I want you to act as if our house is on fire.

Because it is.

Greta Thunberg, ‘no one is too small to make a difference’ , p. 24