De mens als maat der dingen… commentaar of De Geheime Leer

Ik heb recent een oude theosofische klassieker ontdekt. De titel hoor ik al jaren af en toe langs komen, maar een bezoek aan de theosofische boekhandel in Amsterdam gaf me eindelijk een aanleiding om het aan te schaffen. Ik heb het over ‘Man The Measure of All Things’, van Sri Krishna Prem en Sri Madhava Ashish. Ik vermoed dat ik in dit boek de komende weken meer dan genoeg stof voor weblog stukjes zal vinden. De link hierboven verwijst naar mijn volledige recensie, maar aangezien dit mijn eerste blog over het onderwerp is, zal ik het hier in het Nederlands introduceren.

Sri Madhava Ashis was een leerling van Sri Krishna Prem (Ronald Henry Nixon, 1898-1965), een voormalig theosoof die een toegewijde van Sri Krishna werd. Vandaar zijn spirituele naam. Henry Nixon had een commentaar geschreven op Blavatsky’s Geheime Leer, beter gezegd op de stanzas daarin, maar deze aantekeningen waren niet in een vorm die gepubliceerd konden worden. Hij gaf Madhava Ashish toestemming het boek af te maken. Het resultaat is het eerste boek dat ik in tijden gelezen heb dat zowel serieuze gedachten bevat als spirituele inspiratie.

Helena Petrovna Blavatsky’s book ‘De Geheime Leer’ bestaat uit twee delen: als eerste cosmogenesis, over hoe het universum ontstaan is, en vervolgens antropogenesis, over de evolutie van de mensheid. Beide zijn opgezet als commentaar op ‘De Stanzas van Dzyan’. Blavatsky vertelt dat deze verzen uit een oud manuscript komen dat alleen voor ingewijden toegankelijk is. Ze heeft geselecteerde verzen en hun commentaar vertaald, en daar haar eigen commentaar aan toegevoegd. Het resultaat is haar magnum opus. Deze structuur van verzen, commentaar daarop en daar dan weer commentaar op is een normale in de Indiase filosofie. Blavatsky combineerde de wetenschap van haar tijd met haar eigen inzichten in het wezen van het zijn. Het resultaat is een boek dat nog steeds invloed heeft, maar het is geen makkelijk boek.

In plaats van haar hele boek te bespreken, nam Krishna Prem alleen de stanzas zelf als uitgangspunt. Hoewel hij de rest duidelijk ook gelezen heeft, gaat het hem om de stanzas, niet om Blavatsky’s ideeën daarover. Het is moeilijk om over dit boek te schrijven, aangezien het voor zichzelf spreekt. Overdenk bijvoorbeeld deze zinnen (mijn vertaling):

Dit is, echter, de echte bedoeling van de oude kosmogoniën: ons uit nodigen onze blik naar binnen te keren en de oorsprong van zowel ons ‘uiterlijk’ universum van verschijnselen als van de ‘innerlijke’ wereld van bewustzijn te vinden. Daar is de eeuwig-aanwezige, eeuwig tegelijkertijd Zijnde van wat hier gezien wordt als een vloeiende overgang tussen afzonderlijke gebeurtenissen in de tijd; en boven alles (is het doel van de oude mythen), om het mysterie van zelf te overwegen.

Maar wat heeft het Zelf, de mysterieuze wortel van menselijk bewustzijn, van doen met kosmogonie, een verslag van de oorsprong van het materiële universum? Zon’ vraag kan alleen ontstaan als, zoals de meeste van ons doen, we expliciet of impliciet uit gaan van onderscheid tussen onszelf en de dingen (verschijnselen of zintuiglijke ervaringen) om ons heen: dingen die we verlangen of juist niet willen etc. (p. 17, 18)

Ik hoop dat deze zinnen duidelijk maken dat het niet de gewone menselijke toestand is die gezien wordt als de maat der dingen. Het gaat hier om de ideale mens, die gezien wordt als symbool en vertegenwoordiging van het Uiteindelijke, het Werkelijke, de Totale Kosmos.

Een van de manieren waarop elke mens een symbool is voor het universum is in de zin dat in ieder van ons alle niveaus van Zijn vertegenwoordigd zijn, de hoogste misschien alleen in mogelijkheid. Vanaf het fysieke, door de levenskracht, emotie, gedachte en Goddelijke inspiratie – all die aspecten zijn een afspiegeling van soortgelijke eigenschappen inherent in het universum zelf. In de meeste mensen is er geen evenwicht tussen al die aspecten. In plaats daarvan is er te veel gedachte, te veel gevoel of te veel aandacht voor het fysieke. In de meeste van ons wordt het Goddelijke overstemd door andere aspecten die veel luider spreken. Niet voor niets noemde Blavatsky haar voornaamste devotionele werkje ‘De Stem van de Stilte‘. Die stille stem dringt zich aan niemand op. Het spreekt rustig als al het andere in ons zijn mond houdt.

Madhava Ashish verwoordt het zo (weer mijn vertaling):

Als we een poging doen om ons zelf af te scheiden van de zintuigen, is een van de dingen die we zien dat, los van de conventies van bezit, niets echt van ons is, zelfs ons lichaam niet. We vinden onszelf in de positie van waarnemers, vaak tegen onze zin, van een rij van ‘externe’ of ‘interne’ gebeurtenissen, en vragen ons af of die dingen bestaansrecht hebben los van de waarnemer.

Dit is waar het probleem van zelf het probleem van materie ontmoet. We moeten komen tot een integraal begrip van alle ervaring dat het dilemma van de onderlinge afhankelijkheid van bewuste waarnemer en inhoud van bewustzijn op lost. (p. 18)

38 gedachten aan “De mens als maat der dingen… commentaar of De Geheime Leer”

  1. Tja – dat is een van de woorden die voor Verlichting gebruikt wordt, maar in de Indiase filosofie zijn er meerdere niveaus van verlichting. Dus het antwoord op je vraag is niet meer dan: ja, zo ongeveer

  2. Katinka,
    WIJSHEID.
    ALS JE DE BOOM WILT,DAN MOET JE DE TAKKEN ERBIJ NEMEN.
    Wees zelf je boom en kijk naar je eigen takken.Begin bij jezelf.Samadhi is geestelijke concentatie.Vipassana is geestelijke inzicht.Het is niet moeilijk om in de morgen op te staan en tegen iedereen vriendelijk te zijn.
    DE BOOM(OORZAAK),DE TAKKEN(GEVOLG) ZO WEL IN GOED EN KWAAD.
    Groetjes Armand

  3. De mens is de maat der dingen.
    Natuurlijk. Het is de mens die dit alles geschreven, verzonnen, ervaren of wat dan ook heeft. Vreemd hè, hoe wij ontzettend ingewikkeld kunnen praten en zeer “wijze” dingen proberen te zeggen… dat komt uit onszelf, uit welk tijdperk ook, en dan denken we dat het over iets anders gaat dan onszelf.
    Het komt door ons denken, ons gebrek aan bewustzijn van het universum en ons deel zijn daarvan… (dat bedoel ik héél letterlijk: we zijn totaal onbewust, wéten eigenlijk niets, andere dieren weten meer dan wij van de natuur waar we uit voorkomen en leven in overeenstemming ermee en voelen zich compleet)
    Nee, (zelf)bewustzijn hebben we niet en dat vangen we op met denken. Dat wordt zo mooi “afgescheidenheid” genoemd.
    En we zoeken en zoeken naar dat bewustzijn en noemen het dan meteen “Hoger Bewustzijn”.
    In de hele evolutie zijn we alsmaar onbewuster en verknipter geworden, en gaan daardoor steeds meer en harder denken. Meer niet.
    Al dat denken is emotioneel, ooit emotie tegengekomen in de natuur? Lyrische beschrijvingen heb ik gelezen over het Hogere of hoe het ook genoemd wordt en wat men ook denkt dat het is. Maar als ik naar de sterrenhemel kijk, dan weet ik wel heel zeker dat het daar neutraal is en wat er ook is, het is alleen prachtig omdat ik dat zo voel. Omdat ik naar iets moois verlang. Omdat het leven tenslotte eigenlijk maar ellendig en eenzaam is.

    Natuurwetten zijn niets anders dan natuurwetten, wij zijn daaraan onderhevig en er is daar niets wat aan onze (emotionele) behoeftes tegemoetkomt. Al die geheimzinnige wijze zinnetjes… ze worden verkeerd geïnteerpreteerd, als iets wat aan je behoefte tegemoet moet komen.
    Maar als je naar jezelf kijkt, zie je dat je denken je bepaalt, en dat je altijd streeft naar het beter krijgen in welke vorm dat voor jou ook is, dat je probeert aan jezelf te ontkomen door van alles in de wereld te doen, dat is wat de mens is en dat is “ken uzelve”.

    En nu, hier, moeten wij zelfs niet ons lichaam zijn? Ons Zelf los van materie? En dat, terwijl als je stil bent en alleen je lichaam bent, je misschien wél even zult kunnen voelen hoe je deel bent van het Al.

    Het is allemaal zo grappig eigenlijk.
    Ik las hier ook nog een stukje over goed en kwaad… witte en zwarte magie geloof ik. Witte magie is niet-egoïstische magie. Alsof wat je voor de mensheid doet niet gewoon egoïsme in het groot is, niet machtsmisbruik van mensen is. Alsof er niet een hele aarde is waar we van leven die beter af is zonder ons.
    (Tenminste… ik heb vernomen dat we het toch goed doen en waarom, kan ook niet anders gezien de universele perfectie).

    De mens ziet zichzelf niet, dat is heel gek eigenlijk!
    We hebben het ver geschopt tot heersers van de Aarde…. en zien nu echt niets meer.
    Verknipt tot op het bot! Wil iemand hierover met mij uitwisselen?

  4. Hoi Merel,

    Bedankt voor je bijdrage. Ik denk dat de wereld zonder de mens minder interessant zou zijn – zijn wij hier niet om bewustzijn te ontwikkelen? In die zijn zie ik de mensheid als een kroon op de schepping – alleen we moeten wel verantwoordelijkheid nemen voor hoe we met de wereld om gaan.

  5. Beste Katinka,

    Dank voor je reactie. Volgens mij zijn wij op aarde omdat onze ouders zich hebben voortgeplant. De rest vullen we zelf onwetend in, of weet jij wat bewustzijn is?
    Is het niet zo, dat je heel weinig weet, en dan lekker je hersentjes aan het werk zet en van alles kan leren, en dat “bewustzijn” noemt? Ik noem dat onwetendheid.
    Overkomt het jou niet, dat hoe meer je leert, hoe meer je doorkrijgt hoe weinig je weet?
    Ik vind het wel hilarisch om zelf mens zijnde, te beweren dat de wereld zonder de mens minder interessant zou zijn. Dat is wel een heel typische cirkelredenering. We houden elkaar hier lekker bezig, dat is zeker.
    Maar we nemen geen enkele verantwoordelijkheid, of vind je dan dat de wereld er zo uitziet dat het lijkt of de mens daartoe in staat is? Helaas hebben we geen enkel besef van de geschiedenis, van wat de mens doet en gedaan heeft, ons “bewustzijn” is ongelooflijk beperkt.
    Het is altijd, als het kalf verdronken is, dempt men de put.
    Ik ben al wat ouder, en dan zie je heel goed hoe iedereen alles steeds opnieuw moet leren, iedere jeugd weer met dezelfde vragen, met hetzelfde enthousiasme ook , of met dezelfde angst de wereld instapt. Alles is nu zodanig gespecialiseerd, ieder in zijn eigen hoekje bezig, dat het helemaal onmogelijk is geworden nog echt overzicht te krijgen en te weten wat er allemaal speelt.
    De macht is in ieder geval in handen van mensen die de waan van de dag of hun eigen belang volgen, dus wat dat betreft is er weinig hoop. Jullie hier, en veel anderen, zijn met “bewustzijn” bezig zonder te weten wat dat is, maar wat wel de mens reuze interessant maakt en waarmee hij zichzelf tot een soort god verheft.
    De kroon op God’s schepping is de mens die niet weet wat hij deed. Is het niet grappig van god, dat hij ervoor zorgt dat de minst bewuste soort zich het meeste waant?
    Och, het is noch een heel prachtig verhaal dat ik ook niet van mezelf heb.

  6. 🙂 Ik ben wel met je eens dat ons bewustzijn beperkt is en veel problemen oplevert, maar denk wel dat we ‘meer’ bewustzijn hebben dan de andere levende wezens op deze aarde. En dat dit wat waard is.

    Ik geloof verder niet in een almachtige God, als ik het heb over ‘schepping’ doe ik dat omdat ik geen beter woord weet.

  7. Bewustzijn zit maar voor een klein deel in onze hersenen. Bewustzijn ‘beleef’ je meer met je lichaam dan met je geest.

    Ook zonder dat ik precies weet wat bewustzijn in zijn totaliteit allemaal inhoudt, kan ik me bezig houden met het me bewust worden van wie ik ben. Daar kan ik niet echt over nadenken, het is een proces dat in mijn onderbewuste plaatsvind. Ik kan dat proces wél voeden met allerlei ‘wijsheden’, of dat nu via het geschreven woord is of via ervaring. Voornamelijk via ervaring, wat mij betreft

    Aandacht is het belangrijkste: aandacht voor ‘al wat is’. Met mijn aandacht aanwezig zijn bij de dingen die ik doe, de manier waarop ik het doe, wat ik daarbij voel etc.

    Ik vind niet dat de mens ‘de maat der dingen’ is. De mens is de ‘maat der mensen’ en niet meer dan dat.

  8. Helaas ja, ons onbewust-zijn en het oplossenvan de problemen die dat oplevert is flink wat “waard” menselijkerwijs gesproken en is dan ook van oudsher ingezet voor geld en macht. Onze waarde is nu toch echt wel tot ongekende hoogtes gegroeid, the sky is the limit!.
    Maar kosmisch gesproken en in Oude Wijsheidstaal is het de dwaalweg.
    Bewustzijn is dat je deelneemt (=ik weet niet hoe ik dat moet verwoorden) aan het universum of de aarde, waar je tenslotte uit voortkomt en onvervreemdbaar deel van uitmaakt.
    Als je dat niet meer kan voelen, niet meer bewust van bent, kun je dat “onbewust” noemen, als mooi voorbeeld hierboven die meneer die je aanhaalt, die zelfs zijn eigen lichaam niet meer als zichzelf kan voelen. Wij voelen ons als het ware als “buiten de natuur” staande, alsof wij daar niet uit voortkomen en zijn dus vervreemd van onszelf. Verdwaald, zal ik maar zeggen, in ons denken.
    Kan je het volgen?

    Hoe denk je anders dat we kunnen uitgroeien tot een mensenplaag die de aarde “bewust” naar de k…. helpt? En dat niet zien, maar in plaats daarvan blijven volhouden dat we toch echt meer zijn? Ja, het is ook wel knap van ons natuurlijk.

    En nee, ik geloof ook niet in God. Eerst waren het de dinosaurussen die tot een plaag uitgroeiden, nu is het onze beurt. En je had wel gelijk, het is heel interessant hoe wij daarmee omgaan! We vluchten alle kanten op, behalve die van de verantwoordelijkheid en dat wij misschien…heel misschien dan?… wel gewoon doodgaan.

  9. Rita, jouw reactie had de mijne gekruisd. Leuk hoe jouw stukje aansluit op de mijne, dat “bewustzijn” in het lichaam zit. Kun je je voorstellen, in iedere cel zit ons DNA met een lengte van… ik weet het niet meer. Iets onvoorstelbaars!
    Maar echt bewust-zijn… hebben we het hier misschien over verstand en gevoel? Verstand in het hoofd, gevoel in het lichaam? We kunnen dan wel proberen erbij te komen, maar dat zegt toch vnl. hoe slecht we er juist bij kunnen en hoe wanhopig we daardoor zijn dat we dat najagen. Get a life, zou mijn dochtertje zeggen!
    Die overgeërfde spanningen die emotie zijn en dat verhinderen zal zij nog wel tegenkomen, haar moeder kennende (haha).
    Ik ben nu ook erg afgeleid door twee spelende jonge katjes die ik hier in huis heb, die wel weten hoe het zit met aandacht voor het nu en iedere dag “life” hebben zonder enig probleem.

    Is “me bewust worden van wie ik ben” niet ontzettend zielig? Een nieuwe ego-hype? In mijn ervaring zijn we allemaal hetzelfde (maar nét even anders gebakken) en worden we door schade en schande wijs. Overgeleverd zijn aan de leeuwen levert een hoop meer op… Kom op Rita! Het is nergens veilig, in niemand’s “wijsheden”, hoe hard je het ook probeert. De wereld is niet zo. Je kunt als tweejarige doodgaan aan Aids in Afrika, hoor, terwijl jij hier keurig “je bewust wordt wie je bent”.
    Ga maar gewoon door met het leven ervaren, dan ervaar je ook hoe totaal geestelijk gehandicapt je bent dat je andere wijsheden nodig heb om je te voeden.
    Sorry, ik ga dit stukje plaatsen.

    “De mens is de maat der dingen”, what the hell does that mean. De mens is de maat van de woorden en beelden en gedachtes die hier en overal gebruikt worden, want de mens heeft woorden uit noodzaak bedacht en nu worden ze tot een babylonische spraakverwarring. Om maar niet te zeggen: ze worden de beelden in ons hoofd. Dat is ons huidig bewustzzijn!

  10. @Merel
    Waarom zou het zielig zijn om je bewust te worden van wie je bent??
    Mij heeft dat proces al heel veel opgeleverd. Het kán makkelijk een ego-spel worden, maar dat is niet mijn insteek. Ik heb dan ook hierdoor steeds minder last van mijn ego.

    Over veiligheid heb ik niet gesproken. Welke veiligheid? Waar wil je veilig voor zijn? En waarom wil je veilig zijn? Wat is dat ‘veilig zijn’?

    Jij lijkt nogal goed te weten hoe ‘de wereld’ in elkaar zit. Heb je door dat het dan niet om ‘de wereld’, maar om ‘jouw wereld’ gaat? Het is net als ‘de wijsheid’, die bestaat ook niet, althans niet als je die in woorden probeert te vatten – dan wordt het namelijk ‘jouw waarheid’. De babylonische spraakverwarring waar je het over hebt, houdt dan ook in dat jouw waarheid NIET mijn waarheid is. En zo lijkt het ook te zijn dat ‘jouw wereld’ NIET ‘mijn wereld’ is. Kwestie van waar je je op focust….

    Ik weet ook niet precies wat het zou betekenen ‘de mens is de maat der dingen’ en ik geloof dat dus ook niet, zoals ik al zei.

  11. ik denk dat het leven, de maatschappij in het groot alsmede ook de kleinste dingen die er zijn allemaal onderhevig zijn aan cycli die nooit helemaal 100% synchroon lopen met elkaar en daarmee ons individuele en groepsbewustzijn en tijdsbeeld bepalen, het is niet zo dat wij het leven mogelijk maken en bepalen en beleven omdat wij het middelpunt van de schepping zijn, de mens als maat de dingen is grote onzin, je kan net zo goed ieder ander ding wat bestaat als maat gebruiken en dan kom je toch weer bij het grote geheel uit, de cycli die de tijd bepalen, het maakt ook niks uit waar je het leven zoekt, want het is overal al, alleen is het op de ene plaats iets meer aanwezig dan op de andere. Als het leven beschouwt dan zie je alleen de vorm ervan en als je de beschouwing loslaat dan raakt het je ook niet aan zodat je er geen deel aan hebt.

  12. Hallo Rita,

    Dank voor je antwoord. Ik heb een beetje hekel aan die “hypes” en die zinnetjes die iedereen altijd herhaalt, vandaar dat mijn toon misschien een beetje scherp was. Ik probeer eigenlijk alleen een andere insteek te geven, anders over dingen te denken.
    Je reageert op een aantal dingen:
    ziel-ig. Dat gaat over de ziel. Weet jij wat dat is?
    Ego. Weet jij wat dat is?

    Wat is dat veilig zijn? Dat is waar het ego o.a. voor vecht, al zijn wij ons daar in het rijke westen misschien niet meer zo bewust van. Maar in míjn waarheid , wordt het ego zeker door vrouwen gebruikt om zichzelf onder controle te houden. Alles wat het jou heeft opgeleverd aan “bewustwording van wie je bent”, is slechts jezelf veiligstellen voor waar je bang voor bent of moeite mee hebt, en door te leren met jezelf om te gaan. Of zie ik dat verkeerd?

    Ik kan me dan ook voorstellen dat jouw wereld de mijne niet is, en toch is dat een onwaarheid.
    Het is de wereld van ons denken die anders is, het veelgeprezen “bewustzijn”, maar we zijn, natuurlijk, wel in dezelfde wereld en zitten ook hetzelfde in elkaar: we denken. En zo, ik zei het al eerder, houden we elkaar bezig in een illusionaire zelf-geschapen gedachtenwereld die tot steeds grotere problemen heeft geleid.

  13. Merel: We dwalen nogal af van mijn oorspronkelijke onderwerp, maar ik denk dat bewustwording van jezelf helpt niet zozeer om jezelf veilig te stellen (dat kan namelijk niet), maar om beter in relatie te staan, beter door te hebben waarom je reageert zoals je reageert, beter met conflicten om te gaan etc. De enige manier om te blijven groeien in dit leven is door je bewust te zijn van je beperkingen. En ja, zelf controle hoort ook bij het leven.

    Het is nu eenmaal niet handig om altijd geïrriteerd te reageren (bv) als je dat bent. Dat helemaal voorkomen lukt mij ook niet, maar bewustwording van je eigen emoties en zo helpt wel om jezelf beter in de hand te hebben. Dat is voor zowel mannen als vrouwen uiteindelijk beter om de diverse relaties die we hebben gezond te houden.

  14. Ik ben in dit stuk blijkbaar zo onduidelijk geweest dat geen van de mensen die reageerden het heeft begrepen. Om de kern nogmaals te herhalen:

    Ik hoop dat deze zinnen duidelijk maken dat het niet de gewone menselijke toestand is die gezien wordt als de maat der dingen. Het gaat hier om de ideale mens, die gezien wordt als symbool en vertegenwoordiging van het Uiteindelijke, het Werkelijke, de Totale Kosmos.

    In theosofische zin: de mens heeft alle aspecten van het universum in zich: zowel het fysieke, het emotionele, het mentale en het spirituele: al die aspecten zitten zowel in de mens als in het Universum. De enige manier om die aspecten in het universum te leren kennen, is door ze in jezelf te erkennen.

  15. My God! De Ideale Mens!
    Jammer dat het niet over jou en mij gaat, over niemand eigenlijk.
    Je praat mensen een soort godswaan aan. Zum kotzen.
    Blijkt ook duidelijk uit je antwoord op mijn stukje over veiligheid:
    uiteindelijk kan je je inderdaad niet veilig stellen. Wat niet wil zeggen dat wij mensen dat áltijd proberen. Anders zouden we als soort nooit hebben overleefd.
    Hoe denk je anders dat je op je hoge zetel in dit stinkend rijke Westen terecht bent gekomen? De prijs voor deze veiligheid waar wij ons nu in bevinden is o.a. de enorme controle die iedereen over zichzelf moet uitoefenen. Om maar niet te spreken over de armoede in een groot deel van de wereld.
    Ik heb nooit gezegd dat zelfcontrole niet bij het leven hoort. Maar het is wel ego. Sowieso heb ik het niet over wat goed of slecht is. Ik heb het over bewustzijn, dat is dus bewust-zijn, en niets anders. Het heeft niets te maken met wat goed of slecht voor je is, maar daar zijn we wel steeds mee bezig. Dat doen we vanzelf.
    Als je je eigen bewusteloosheid niet eens kan opmerken, dan is er nog geen begin van bewustheid.

  16. @Merel
    Het bewustzijn waar jij het over zegt te hebben, komt op mij over als een nogal beperkt bewustzijn. Beperkt tot dat wat met de zintuigen waar te nemen is.
    Dat is niet waar Katinka het over heeft. Dat gaat niet over wat goed of slecht voor ‘je’ is. Dat gaat over wat er meer is dan de mens ‘jij’.

    Als je niets kunt ‘bedenken’ bij dat meer, dan snap ik niet zo goed waarom je hier reageert op een verhaal dat daar nou juist over gaat.

    Ego is datgene wat jou zo doet reageren als je doet. Het lijkt me boeiend om te zien of je daar ook bovenuit kunt komen. Dan kom je wellicht in de buurt van je ziel.

    @Katinka
    Waarom zou alleen ‘de mens’ tot die dingen die je noemt in staat zijn en dus ‘de maat’ zijn?

  17. @Rita: goede vraag – theosofisch gezien is ieder wezen met genoeg manas (intelligentie / denkvermogen) per definitie een mens. Zie: http://www.katinkahesselink.net/kh/reincarnatie.htm voor het Theosofisch Mensbeeld.

    Zo ruim gedefinieerd is dus elk wezen met intelligentie, een fysiek lichaam, emoties, intuïtie en een band met het Goddelijke een mens – en in die zin een afspiegeling & maat van het universum.

    De ‘aliens’ waar we af en toe over horen dus net zo goed als wij afstammelingen van apen.

    http://www.katinkahesselink.net/faq/ganesh2.htm voor meer theosofische terminologie.

    @Merel. Je zit dichter bij mijn visie op dingen dan je lijkt te denken. De eerste stap naar bewustzijn is namelijk bewustzijn van je eigen onbewustheid. En naar mijn idee, en ook dat van Ashish over wie mijn stukje ging, is die twijfel aan jezelf een essentieel ingrediënt. En als die twijfel verdwijnt, verlies je jezelf inderdaad waarschijnlijk aan grootheidswaanzin.
    Wat mijn persoonlijke verantwoordelijkheid voor het leed in de wereld betreft – tja. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik, naar Nederlandse maatstaven behoorlijk sober leef. Maar ook dat ik mij bewust ben dat ik met een dak boven mijn hoofd, geen gebrek aan voedsel, een internetverbinding en zelfs wat spaargeld vergeleken met het grootste deel van de mensheid inderdaad gezegend ben.

    Laat je door mij geen onverschilligheid voor wereldproblemen aan praten – dat is het laatste wat ik zou willen. Hou die passie vast!

  18. Rafie: Je kunt het ook omdraaien. Het Hermetisch Axioma waar ‘de mens als maat der dingen’ als idee uit voort komt zegt nl:

    Zo boven zo beneden,
    zo binnen zo buiten

    Astrologie is, als wetenschap, een afspiegeling van dit idee: dat het universum een afspiegeling is van het lot van het individu. Of andersom, dat het leven van de individuele mens past in het patroon van cycli en rondten van het universum.

  19. Wat betreft de maar der dingen: het wordt zo ingewikkeld voorgesteld, het is veel simpeler dan je denkt. We zijn deel van, gemaakt door, het universum, en als laatste sprong in de evolutie, dus “natuurlijk” de maat der dingen. Alle cycli in het universum zijn aan elkaar gelijk. Dat maakt ons niet anders dan we zijn, nl. de wezens die zich geen deel meer kunnen voelen van het universum door het denken. En dus onbewust zijn.
    @Katinka, ik ken jouw visie wel, maar jij de mijne niet. Waar je de mist in gaat, is waar je denkt dat deze evolutie “vooruitgang” is. Het gaat allemaal uiteindelijk weer terug naar het begin, het universum ontstaat en brandt uiteindelijk weer op en er ontstaat weer een nieuwe. Als wij de maat der uiteindelijke dingen zijn, is dat scary, want het zegt alleen dat wij de laatste zijn, dat het universum niet verder meer kan groeien en in gaat klappen.
    En laat ik mijn mond maar houden over “intelligentie”.
    Dat je geen verantwoordelijkheid voor de wereld neemt is tot daar aan toe. Dat je in de ruimte kletst over onbewustheid die je niet kan voelen terwijl je mij onbewust zit te bettutelen en tot overmaat van ramp de mens als hoogste wezen aanwijst, is wél jouw verantwoordelijkheid.

    @Rita, wat mij zo doet reageren is emotie. Je weet wel, haha, de maat der dingen zoals zich dat bij ons, mensen, “manifesteert”. Ik wil gewoon lol hebben.
    Sorry, maar je kunt niet boven het ego uitstijgen. Het is het “hoogste” dat er is, de controlekamer en de drang te overleven. Zonder ego, kan ik je verzekeren, heb je een afschuwelijk leven met al die ego’s die hun lasten op je dumpen en niet eens weten dat ze dat doen.
    Jammer dat je mijn verhaaltje over veiligheid niet hebt begrepen. Maar dat zal aan mij liggen.
    Mensen denken altijd in termen van wat goed of slecht voor ze is. Als je voor “goed”, “slecht” invult en andersom, en dat is niet makkelijk, zul je zien welke nieuwe “bewustzijnen” opdoemen. Eens kijken of je dat kan “bedenken”.

    Jullie discussieren heel correct, kost dat nou moeite? Of is het lekker makkelijk, zo van “zij is nog niet zover”? Het universum, dames, is niet zo lief. Nooit een ster zien exploderen? Komeet zien inslaan? Kat met een muis zien spelen?

  20. Merel: ik vind het best dat je het niet met me eens bent.

    Voor mij is alleen lol hebben niet genoeg. Gisteren heb ik mijn grootmoeder weer eens bezocht in het verzorgingshuis waar ze zit. Ze was heel zielig: ziek en in de war. Heel treurig. Hoewel het geen pretje is om daar te zijn, kan ik me niet voorstellen niet genoeg om haar te geven om daar NIET te zijn. En als ik mijzelf niet onder controle had – en op haar frustratie (ze is dement) met boosheid zou reageren, zou die voldoening er niet zijn.

    Je klinkt mij jong in de oren, en doet me in je zelfverzekerdheid aan mezelf denken – 15 jaar geleden. Maar als je serieus alleen maar lol wil hebben, is mijn reactie niet ‘ze is er nog niet’, maar medelijden.

    Met andere woorden: je kunt op het lijden in de wereld reageren met compassie of met onverschilligheid. In je laatste reactie hier klinkt eerder onverschilligheid door dan compassie. En dan zijn wij in onszelf gekeerd?

  21. @Merel
    “correct discussieren” zoals jij het noemt, ontstaat als de dominatie van je ego wat minder wordt. Dat kost dan geen moeite en levert meer op omdat er minder ego-misverstanden door ontstaan.

    Ik heb niet beweerd, en zal dat ook nooit doen, dat je zonder ego kunt leven. Maar wat wel kan is zorgen dat je gemak krijgt van je ego en geen last. Dat jij de baas bent en niet je ego. Dat is boven je ego uitstijgen en dat kan, ook al zal jij dat waarschijnlijk niet geloven.

    Ik heb wel degelijk begrepen wat jij met je verhaal over veiligheid bedoelde, alleen ben ik het daar dus niet mee eens.

    Je schrijft veel in termen van ‘men’ of ‘ze’ of ‘mensen’, probeer het eens wat meer bij jezelf te houden. Vertel hoe JIJ de dingen doet of ziet of voelt, in plaats van je achter algemeenheden te verschuilen.

  22. @Katinka: ‘de maat der dingen’ is dus eigenlijk manas. Manas staat voor geest. Beperkt geest zich tot intelligentie/denkvermogen? Volgens mij is dat niet zo.

    Daarom zie ik ook niet in dat de mensen ‘de maat der dingen’ zou zijn. Voor mij blijft het zo dat ‘de mens de maat der mensen’ is en niet meer dan dat.

  23. Even een opmerking, als mensen gekwetst worden dan komt dat voornamelijk door je ego, want je wordt alleen gekwetst als je last van je ego hebt, verder wordt je geest niet geraakt, je ego zit voornamelijk in je 3de chakra (macht/leiderschap) en is de brug naar je hartchakra. Een oordeel hebben over een ander komt ook vanuit je 3de chakra. Maw als iemand de verbinding met de hartchakra openhoud dan ontstaan er veel minder problemen en misverstanden.

    @ Katinka, bedankt voor het gezichtspunt, nu begrijp ik het beter. Ik zou wel wat meer over de Stanzas van Dzyan willen weten, is dat het boek wat van Zarathoestra afkomt uit oud perzie?

  24. Rafie – de stanzas van Dzyan zijn de oude teksten waarop Blavatsky’s Geheime Leer gebaseerd is en zijn in dat boek te vinden. Het zijn poëtische teksten waarvan Blavatsky zegt dat ze uit geheime Tibetaanse teksten voort komen. Er zijn inderdaad overeenkomsten gevonden met Tibetaanse teksten, maar de precieze tekst is nooit gevonden.

    Hoe het ook zij, het zijn inspirerende verzen die, los van de rest van Blavatsky’s werk, heel meditatief zijn. In het Nederlands zijn ze, voor zover ik weet, alleen te krijgen door De Geheime Leer te kopen.

    Hier meer over De Geheime Leer: http://www.katinkahesselink.net/theosofie_nl/gomes.htm
    De geheime leer
    De geheime leer
    H.P. Blavatsky

  25. Rita: De theosofische terminologie is bedoeld om helder onderscheid te kunnen maken tussen de verschillende aspecten van de mens. Dus manas is alleen het denken. Dan is er nog kama: emotie en passie; het fysieke heeft een eigen naam. Buddhi is intuïtie en Atma de Goddelijke geest in ons.

    Dat allemaal samen is de mens. een mens die zich afsluit van het geestelijk in hem, en alleen nog denkt en voelt, zonder de band met het Goddelijke, zonder compassie, dat is geen volledig mens meer. Blavatsky noemde dat zielloze mensen.

    Het universum als geheel is in potentie in elk mens aanwezig: dus dat allemaal samen. Ook het universum heeft een Goddelijke onderlaag, waarin ons individueel Atma zijn bron vindt. Ook het universum heeft een kennis en wijsheid laag: daarin vinden ons Buddhi en ons Manas zijn bron. Ook het universum Leeft, is doordrongen van passie – daarin vindt onze eigen emotie zijn bron, geïndividualiseerd natuurlijk. En behoorlijk vanzelfsprekend: het universum heeft een fysiek substraat – wat we in het dagelijks taalgebruik als het enige zien: wat we meten en zeker weten. De stof – ons lichaam is uit dat stof gemaakt en zal tot dat stof weder keren, om Bijbelse taal te gebruiken.

  26. Wat heerlijk dat ik op deze manier met de theosofie kennis mag maken! Ik meen het. Ergens heb ik wel een bepaalde sympathie voor theosofie, alleen nog niet voldoende om me er ook echt in te verdiepen. Dus op deze manier.. heerlijk, dank daarvoor, Katinka!

  27. @Katinka, ja ik word inderdaad onverschillig van die flauwekul.
    Nogmaals: de mens is het domste wezen, het weet niets en daarom denkt het zoveel. Al dat denken van jullie is waar ik lol om heb.
    Voor je demente grootmoeder weet ik toevallig nog een heel leuk boek, van Stella Braam, die haar opa in dat proces heeft begeleidt en er van “binnenuit” over vertelt, ook waarom demente mensen zo gefrustreerd kunnen worden.
    Maar ik ben nu wel mijn compassie voor jou kwijt. Je wordt bedankt.

  28. @Merel
    Je wordt blijkbaar niet onverschillig genoeg om niet te reageren. Ik vraag me af wat jouw werkelijke motivatie is. Verveel je je?

  29. @ Rita, haha, ja, ik verveel me.
    Gelukkig heb ik ontzettend kunnen lachen om jouw zinnetje: jij bent de baas, niet het ego. Dankjewel.
    Don’t worry, ik heb ook de halve wereld afgedacht met de idiootste construkties om uiteindelijk uit te komen op dat wij het “mongooltje” zijn in de ogen van God [of het Universum] en ik lach me dus net zo goed dood om mezelf.
    Jij vroeg me om me niet te verschuilen achter “mensen” en “je” enz. maar ik denk dan: “breek me de bek niet open”.
    Het leed van de wereld zit vervat in dat wij denken, dat wij slechts kunnen denken, en niet weten. Kun je je voorstellen wat er met Katinka’s oma gebeurt als ze niet meer goed kan denken.
    Ik heb dit niet van mezelf, maar van een internetsite waar ik het antwoord op al mijn vragen vond. Ik vond het spectaculair, maar het is niet fijn voor ons mensen. Het is eigenlijk een vervolg op de theosofie, waardoor ik eindelijk dacht: laat ik nou eindelijk Blavatsky maar eens lezen, en zo belandde ik op deze site. Blavatsky had het ook nog niet echt af.
    groetjes,
    Merel

  30. Jammer Merel dat je ‘het niet van jezelf’ hebt. Dat je je dus blijkbaar weer afhankelijk maakt van ‘een ander’. Ik hoop dat je eens zult leren dat ook alles wat op die website staat ‘een mening’, ‘een zienswijze’ is en niet ‘de waarheid’. Dé waarheid is iets wat je kunt opschrijven. Niet op deze website niet op die van jou, nergens. Je mag alleen hopen dat je in je leven een glimp van die waarheid zal mee mogen maken. Ik denk dat jouw lachen dan een ander lachen zal worden. Geen enkel mens zal het ooit ‘af hebben’.

    Ik ben geen aanhanger van welke religie of spirituele beweging dan ook. Ik kijk alleen naar wat voor mij werkt. Het is overigens heel prettig kan ik je zeggen als je ego niet meer zo overheersend is.

    Het gaat hier in dit stuk over de denkende mens. Maar het denken is maar een klein deel van wie je bent…

  31. Ho, hier moet ik toch even een onderscheid maken.
    Zoeken naar iets dat voor jou werkt is iets heel anders dan zoeken hoe het in elkaar zit.
    De waarheid is geen wegwerpprodukt voor-elk-wat wils!
    Als ik toch weet dat mijn cellen DNA bevatten dan ben ik daar toch niet meer of minder afhankelijk van? Alleen gaan mensen die wetenschap dan weer ergens voor gebruiken, voor zichzelf, in dit geval om bv. kanker onder controle te krijgen, alsof dat vanzelf spreekt. En dan is die zoektocht eigenlijk gecorrumpeerd, want dan gaat het om problemen oplossen.
    Eén goede reden dat wat ik gevonden heb de waarheid zou kunnen zijn, is wel dat ik er geen flikker aan heb. Nou ja, ik snap meer, en dat vind ik fijn. Maar ik heb er niets aan.

  32. O ja? Wat is dan het verschil? Als iets voor mij werkt is dat voor mij waarheid, zit het voor mij zo in elkaar. Meer kan ik niet. Dat meer zou ik inderdaad alleen kunnen bedenken, maar dat kan nou juist niet, toch?

    Ik kan voor een ander niet uitmaken hoe het voor die ander in elkaar zit, want ik ben die ander niet. Laat staan dat ik kan ‘weten’ hoe het voor de hele mensheid werkt. Als je denkt dat te weten, dan ben je ver afgedwaald. Je kunt er ideeën over hebben natuurlijk, maar je kunt het niet bedenken.

    Je DNA verhaal, daar kan ik geen logica uithalen. Als je iets gevonden hebt en je kunt er niets mee, dan betwijfel ik of dat ook maar iets met waarheid te maken heeft. Ik denk het niet.

  33. Als iets voor jou waarheid is als het voor jou werkt, dan snap ik je niet. Als jij een pilletje neemt tegen hoofdpijn en dat werkt, welke waarheid is dat dan? Dat jij je even beter voelt, meer kan ik er niet van maken. We hebben natuurlijk onze eigen waarheden, geschiedenis, genen enzo maar…
    het lijkt tegenwoordig wel alsof je iets heel vreemds zegt als je zegt dat de waarheid voor iederéén waar moet zijn. Het lijkt mij toch logisch. Net als het voor mij nu ook logisch is (maar dat heeft me wel een jaartje gekost, want ik wou er natuurlijk ook wat aan hebben, dat is menselijk) dat je er niet beter van wordt, maar integendeel verklaart waarom we zijn zoals we zijn.
    De kille waarheid zullen we maar zeggen.

    Ik dacht ook dat het niet kon, het eerste halfjaar toen ik op die site stuitte zat ik ook dagelijks in pure verbazing: dat dit bestond! Ik kon het echt niet begrijpen. Ik staarde ook werkelijk in de afgrond van mijn onwetendheid, doodeng is dat wel.
    Ik droomde ook dat ik een kubus in mijn handen kreeg, en steeds zag ik een ander vlakje en die veranderde steeds van vorm, en dat ging maar door, en ik zat alleen maar: dit kán niet! dit kán niet!
    Maar ik moet je zeggen, de meeste mensen vinden het niks. Ze snappen het gewoon niet volgens mij, en haken helemaal af op de vorm.
    Dus ik zal het je ook niet aanraden.

  34. Pilletjes die werken. Als je het slechts over die waarheid hebt, dan haak ik af. Het lijkt me niet dat in reactie op dit blog het dáárover gaat. Overigens gebruik ik ze ook niet…

    Je zegt niets vreemds als je zegt dat ‘de waarheid voor iederéén waar moet zijn’. Sterker nog, dat is gewoon zo. Alleen… dé waarheid kun je niet in woorden vatten, omdat dat jouw woorden zijn die je kiest omdat jij jij bent, en dus wordt het vervolgens jouw waarheid en gaat het niet meer om dé waarheid. En dat geldt voor iedereen, net zo goed voor mij dus.

    Om met de Boeddha te spreken ‘Alles wat wij zijn is het resultaat van wat wij hebben gedacht. Het is gemaakt van onze gedachten’

    Die geweldige website waar je het over hebt, misschien kom je er nog eens achter dat ook zij (de makers van die website) je alleen maar illussies voorschotelen. Ze hebben je zo te horen opgezadeld met overtuigingen, met geloof in hun illussies. Nu is het aan jou om dat weer los te laten en verder te gaan.

    Om nog een citaat te gebuiken, ditmaal van Einstein ‘De belangrijkste keuze die een mens in zijn leven maakt is of hij in een vriendelijk of in een vijandig universum woont’
    Of te wel: je gelooft ergens in of bent er van overtuigd en zoekt bevestiging van dat geloof of die overtuiging en zal dat vinden of ervaren.

    Waarheid, glimpen van dé waarheid, vind je door te luisteren naar je innerlijke natuur die in contact staat met de bron. Wees stil en luister naar die bron.

Reacties zijn gesloten.